Proje Sona Yaklaşıyor
Projenin başlangıç ve bitiş tarihleri Aralık 2024 – Kasım 2025 olarak ilan edildi; çalışmaların büyük bölümü tamamlanmak üzere ve proje kapanışına ilişkin raporların hazırlanması süreci başladı.
AB'den 16,59 Milyon Avro Destek
Proje kapsamında Avrupa Birliği tarafından sağlanan hibe tutarı 16.590.000 avro (yaklaşık 16,59 milyon avro) olarak belirlendi. Bu kaynak; strateji ve eylem planı hazırlanması, pilot uygulamalar, ekipman temini ile kapasite geliştirme faaliyetlerinde kullanılmak üzere tahsis edildi.
Hangi Çalışmalar Yapıldı?
Proje döneminde ele alınan ana bileşenler arasında akıllı trafik yönetimi, park yönetim sistemleri, akıllı duraklar, büyük veri tabanlı trafik analitiği, pilot e-ulaşım uygulamaları ve kapasite geliştirme eğitimleri yer aldı. Şehir genelinde seçilen pilot alanlarda saha testleri yapıldı ve elde edilen verilerle strateji belgesi son hâline getirildi.
Yapay Zekâ Trafik Yönetiyor
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, kavşak ve sinyalizasyon yönetiminde yapay zekâ destekli sinyal kontrolü uygulamasını devreye aldı; belediye duyurusuna göre bu sistem kavşaklardaki bekleme sürelerini ve dur-kalk yoğunluğunu azaltmaya yönelik ilk test sonuçlarını vermeye başladı. Sistemin sahadaki ilk verileri, trafik akışını iyileştirme potansiyelini gösteriyor.
Toplu Taşıma Yeşile Dönüşüyor
Projeyle eşzamanlı olarak toplu taşıma filosunun çevreci araçlarla yenilenmesine dönük adımlar atıldı. Belediye duyurularında 20 adet elektrikli otobüsün filoya eklendiği belirtilirken; hidrojen yakıt hücreli otobüslerin pilot uygulamaları ve tanıtımları da daha önce yapılmıştı. Bu araçlar, karbon emisyonlarının azaltılması ve yerel hava kalitesinin iyileştirilmesi amaçlarına doğrudan katkı sağlıyor.
Ekipman Tedarikleri Tamamlandı
Projenin ekipman tedarik süreci için açılan ihaleler ve satın almalar, ilgili dokümanlara göre büyük ölçüde tamamlandı. Alımlara trafik yönetim donanımları, sensör ve iletişim altyapısı, akıllı durak ve park yönetimi cihazları dâhil edildi. Bu donanımların kurulumları pilot alanlarda test edildi ve performans raporları hazırlanıyor.
Personel Eğitimleri Gerçekleşti
Projede sadece teknolojik altyapı kurulmadı; belediye personeline, akademi ve STK temsilcilerine yönelik kapasite geliştirme çalıştayları, saha paydaş toplantıları ve halk bilgilendirme faaliyetleri sürdürüldü. Ayrıca proje kapsamında toplanan verilerin merkezi bir platformda yönetilmesi ve analiz edilmesi için büyük veri çözümleri uygulandı; bu veriler, izleme-değerlendirme (M&E) süreçlerinde kullanılacak.
Beklenen Etkiler Ölçülecek
Projenin öngördüğü başlıca çıktılar şunlar: toplu taşımaya yönelimin artması, özel araç kullanımının düşmesi, trafik akışının iyileşmesi, hava kalitesinin olumlu yönde etkilenmesi ve afet zamanlarında daha iyi lojistik/kritik altyapı yönetimi. Proje kapanış raporunda bu göstergelerin nicel verilerle (ortalama bekleme süreleri, yolcu sayıları, emisyon tahminleri vb.) sunulması planlanıyor.
Başarı Ölçütleri ve İzleme
Proje kapsamında geliştirilen performans göstergeleri (KPI) pilot uygulamaların başarısını ölçecek şekilde tasarlandı: kavşak başına bekleme süresi değişimi, toplu taşıma yolcu talebindeki artış, park yeri doluluk oranlarındaki değişim ve elektrikli otobüslerin kilometre başına emisyon tasarrufu gibi göstergeler izlenecek. Bu göstergelerin sonuçları, başarılı pilotların yaygınlaştırılması için yol haritası belirleyecek.
Uygulama Riskleri ve Sürdürülebilirlik
Projeler teknoloji odaklı olduğu için entegrasyon sorunları, veri güvenliği, bakım/işletme maliyetleri ve kullanıcı kabulü gibi riskler vardır. Bu nedenlerle projenin sürdürülebilirliği, yerel yönetim bütçesi, özel sektör ortaklıkları ve açık veri/performans raporlamasıyla desteklenecek bir model öngörülerek planlandı. Proje dokümanları, kapasite geliştirme ve bakım planlarını bu bağlamda önceliklendiriyor.
Gaziantep İçin Ne Anlama Geliyor?
Sanayi ve ticaret merkezi olan Gaziantep’te ulaşım verimliliğinin artması, lojistik maliyetlerin azalması ve kent içi yaşam kalitesinin yükselmesi anlamına geliyor. Özellikle tekstil, metal ve gıda tedarik zincirlerine bağlı ticaret akışının optimize edilmesi, kentin ekonomik rekabet gücünü artırabilir; yerel işletmeler için de zaman-maliyet avantajı doğurabilir. Bu etki, pilot sonuçlarının ölçülebilir verilerle doğrulanmasına bağlı.
