Son dönemde art arda yaşanan depremler, toplum genelinde derin bir kaygıya neden oldu. Sadece deprem bölgesinde değil, ülkenin pek çok yerinde hissedilen bu endişe, “seismophobia” olarak bilinen deprem korkusunun giderek yaygınlaşmasına yol açıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uzman Psikolog Ayşe Burcu Durak, deprem korkusu ve etkileri hakkında bilgi verdi.
Seismophobia Nedir?
Deprem korkusu veya tıbbi adıyla seismophobia, bireyin kendisi ve sevdikleri için sürekli bir endişe duymasına ve yaşam kalitesinin ciddi şekilde etkilenmesine yol açan bir fobi türü olarak tanımlanıyor. Bu korku, doğrudan depremi yaşayanlarda olduğu kadar, uzaktan şahit olanlarda da görülebiliyor.
Deprem Korkusunun Belirtileri Neler?
Deprem korkusunun hem fizyolojik hem de psikolojik birçok belirtisi bulunuyor. Fiziksel etkiler arasında yorgunluk, baş dönmesi, mide bulantısı, baş ağrısı ve dikkat dağınıklığı öne çıkarken; psikolojik etkiler arasında ise uyku bozuklukları, sürekli korku hali, artan kaygı ve tedirginlik gözleniyor.
Uzmanlara göre, bu belirtiler uzun vadede beyin yapısında, endokrin ve bağışıklık sistemlerinde olumsuz değişimlere yol açabiliyor.
Deprem Stresi Vücuda Nasıl Zarar Veriyor?
Deprem sonrası yaşanan yoğun stres, vücudun kortizol seviyelerini artırarak ciddi sağlık sorunlarına zemin hazırlayabiliyor. Uzun süren stres; uyku bozukluklarına, kalp damar hastalıklarına, diyabete, obeziteye ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabiliyor. Bu süreçte uygun zamanda psikolojik destek almak, ilerleyen fizyolojik rahatsızlıkların önlenmesi açısından büyük önem taşıyor.
Deprem Korkusu Tanısı Nasıl Konur?
Deprem korkusunun tanısı, uzman psikologlar tarafından bireylerin yaşadıkları belirtilerin değerlendirilmesiyle konuluyor. Gelişen ve tedavi edilmeyen korkular, travma sonrası stres bozukluğu ve akut stres bozukluğu gibi ciddi psikiyatrik tabloları beraberinde getirebiliyor.
Deprem Korkusu Nasıl Tedavi Edilir?
Seismophobia tedavisinde amaç, bireyin korkusuyla başa çıkma becerisi kazanmasını sağlamak. Tedavi süreci, travmanın şiddetine ve kişinin ruhsal durumuna bağlı olarak terapi yöntemleri veya terapi destekli ilaç tedavilerini kapsıyor.
Deprem Korkusuyla Başa Çıkmak İçin Öneriler
Deprem korkusu yaşayan bireylerin uzman desteği almaları büyük önem taşıyor. Bunun yanı sıra, korku ve kaygı anlarında duyguları paylaşmak, nefes egzersizleri uygulamak ve olumsuz düşünceleri kontrol altına almak süreci kolaylaştırabiliyor. Ayrıca riskli olmayan binalarda oturmak, deprem çantası hazırlamak ve evde güvenlik önlemleri almak da kaygının azalmasına yardımcı olabiliyor.
