ABD’de Vanderbilt Üniversitesi, Pittsburgh Üniversitesi ve Seul Ulusal Üniversitesi’nin ortaklaşa yürüttüğü yeni bir araştırma, uzun süre oturmanın yalnızca fiziksel sağlığı değil, beyin yapısını da olumsuz etkilediğini ortaya koydu. Üstelik araştırmaya göre, günlük egzersiz yapılması bile bu zararı tamamen ortadan kaldırmaya yetmiyor.
50 Yaş Üstü Gönüllülerle Beyin Sağlığı Ölçüldü
Çalışma kapsamında 50 yaş ve üzerindeki 404 gönüllü birey, bir hafta boyunca takılan sensörlerle izlenerek oturma süreleri ve beyin yapıları analiz edildi. Katılımcıların yüzde 87’si, haftalık en az 150 dakika egzersiz yaparak önerilen fiziksel aktivite seviyesini karşıladı. Ancak yine de uzun süre oturan bireylerde, beyin hacminde küçülme ve bilişsel gerileme belirtileri saptandı.
Hafıza Merkezi Olan Hipokampus Etkileniyor
Araştırmada özellikle hafıza ile ilişkili olan hipokampus bölgesinde incelme gözlemlendi. Bu bölge, Alzheimer hastalığında ilk etkilenen alan olarak biliniyor. Nörolog Dr. Marissa Gogniat, “Alzheimer riskini azaltmak sadece egzersizle sınırlı değil. Günlük oturma süresini de azaltmak kritik öneme sahip” dedi.
Hareketsizlik Yaşlanmayı Hızlandırıyor
Uzmanlar, oturma süresi ile beyin sağlığı arasında doğrudan bir neden-sonuç ilişkisi kurulmasa da, hareketsizlik arttıkça yaşlanma belirtilerinin beyinde daha hızlı geliştiğini belirtti. Genetik olarak Alzheimer’a yatkınlığı bulunan bireylerde ise bu olumsuz etkinin daha güçlü olduğu saptandı.
“Oturmaya Ara Vermek Beyin İçin Hayati”
Vanderbilt Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Dr. Angela Jefferson, özellikle genetik risk taşıyan bireylerde gün içinde sık sık hareket edilmesi gerektiğini vurguladı. “Uzun süreli oturma, genetik olarak savunmasız beyin yapılarında daha büyük etki yaratabiliyor” dedi.
Egzersiz Hâlâ Anahtar Rolde
Uzmanlar, araştırmanın egzersizin önemini gölgelemekten uzak olduğunu belirtiyor. Fiziksel aktivitenin hem zihin hem beden sağlığına ciddi katkı sunduğu, az miktarda hareketin bile beyni daha dirençli kıldığı kaydedildi. Ancak hareketsiz yaşam tarzının getirdiği risklerin de göz ardı edilmemesi gerektiği ifade ediliyor.
Araştırma, Alzheimer’s & Dementia Dergisi’nde Yayınlandı
Çalışmanın sonuçları, uluslararası prestije sahip Alzheimer’s & Dementia dergisinde yayımlandı. Uzmanlar, elde edilen bulguların, başta ofis çalışanları olmak üzere hareketsiz yaşam süren bireyler için uyarıcı nitelikte olduğunu belirtiyor.