İklim Değişikliğinin Tarımsal Yansımaları
Son yıllarda Gaziantep’te yaz aylarında aşırı sıcaklıklar yaşanırken, kış yağışlarının düzensizleştiği gözleniyor. Uzmanlar, bu durumun özellikle buğday, pamuk, fıstık ve sebze üretiminde verim kaybına neden olduğunu vurguluyor. Yüksek sıcaklıklar su kayıplarını artırırken, yağışların dengesizliği sulama ihtiyacını yükseltiyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün resmi iklim istatistiklerine göre Gaziantep’te yıllık ortalama sıcaklık 15,3 °C, yaz aylarında ortalama en yüksek sıcaklık ise 35 °C’nin üzerine çıkıyor. Bu değerler, bitkisel üretimde stres faktörlerini artırıyor.
Buğdayda Düşüş, Fıstıkta Risk
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılı bitkisel üretim tahminlerine göre Türkiye genelinde tahıl üretimi bir önceki yıla göre %5,3 azaldı. Buğday üretiminde ise %5,8’lik bir düşüş öngörülüyor. Gaziantep’in mutfak kültüründe ekmeğin ve bulgurun temel hammaddesi olan buğdaydaki kayıp, doğrudan sofralara yansıyacak.
Antep fıstığı ise yüksek sıcaklık ve su stresi nedeniyle risk altında. Uzmanlar, fıstık ağaçlarının verimliliğinin sıcaklık artışıyla düştüğünü, sulama ihtiyacının arttığını belirtiyor. Bu durum, baklava ve katmer gibi Gaziantep’in simge tatlılarını tehdit ediyor.
Antep Biberi İklimle Sınavda
Gaziantep mutfağının vazgeçilmezlerinden olan Antep biberi, düzensiz yağış ve sıcak dalgalarından doğrudan etkileniyor. Tarım uzmanları, biber üretiminde sulama maliyetlerinin yükseldiğini, kurak dönemlerde verim kayıplarının arttığını bildiriyor. Bu da hem yerel üreticiyi hem de mutfak kültürünü zor durumda bırakıyor.
Kültürel ve Ekonomik Etkiler
Gaziantep mutfağı, UNESCO tarafından “Yaratıcı Şehirler Ağı” içinde yer alıyor. Ancak iklim krizinin tarımsal üretimde yarattığı kayıplar, bu kültürel mirası tehdit ediyor. Fıstık, buğday ve biberde yaşanan düşüşler yalnızca gastronomiyi değil, aynı zamanda bölge ekonomisini ve istihdamı da olumsuz etkiliyor.
Resmi veriler, iklim krizinin Gaziantep’in tarımsal üretiminde ciddi kayıplara yol açtığını ortaya koyuyor. Fıstık, buğday ve biberdeki riskler, hem mutfak kültürünü hem de bölge ekonomisini tehdit ediyor. Uzmanlar, sürdürülebilir tarım politikalarının ve su yönetiminin acilen güçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
