Rehber, ani gelişen diş travmalarında doğru ilk müdahalenin dişin korunması ve tedavinin başarısı açısından kritik önem taşıdığını ortaya koyuyor.
Diş Travmaları Çocuklarda Daha Yaygın
Travmatik dental yaralanmalar, tüm vücut yaralanmalarının yaklaşık yüzde 5’ini oluşturuyor. Bu oran, okul öncesi çocuklarda yüzde 17’ye kadar yükseliyor. Her dört çocuktan birinin yaşamı boyunca en az bir kez dental travmaya maruz kaldığı belirtilirken, bu durum diş travmalarını dünya genelinde en sık görülen beşinci sağlık sorunu haline getiriyor.
Düşme, çarpma, spor faaliyetleri ve trafik kazaları bu travmaların başlıca nedenleri arasında yer alıyor. Otizm, epilepsi, serebral palsi ve görme engeli gibi özel gereksinimli bireylerin ise dental travmaya daha yatkın olduğu belirtiliyor. Yaralanmalar yalnızca diş kaybına değil; estetik, fonksiyonel ve psikolojik problemlere de yol açabiliyor.
Diş Yerinden Çıktıysa: Süt İçinde Saklayıp 60 Dakikada Hekime Ulaşın
Rehbere göre, dişin köküyle birlikte tamamen yerinden çıktığı durumlarda yapılacak ilk müdahale büyük önem taşıyor. Dişe kök kısmından dokunmadan, kurumasına izin vermeden temiz bir kapta sade süt içine koymak, dişin korunmasını sağlıyor. Bu yöntemle dişin 60 dakika içinde diş hekimine ulaştırılması halinde, doğal dişin yeniden yerleştirilme şansı artıyor.
Diş Kırıklarında Kırık Parçayı Saklamak Tedavi Şansını Artırıyor
Dişin bir parçası kırıldıysa, kırık parçanın da yine kurutmadan sade süt içinde saklanması ve en geç 60 dakika içinde diş hekimine gidilmesi gerekiyor. Parçanın yerine yerleştirilmesi, en iyi estetik ve fonksiyonel sonucun alınmasını sağlıyor. Parça bulunamıyorsa vakit kaybetmeden diş hekimine başvurulması öneriliyor.
Spor Yaralanmalarında Ağız Koruyucu Şart
Diş travmalarının özellikle futbol, basketbol, boks, güreş, tekvando ve hokey gibi temas sporlarında sık yaşandığı belirtiliyor. Rehber, sporcuların ağız koruyucusu ve yüz koruyucu ekipmanlar kullanmasının, diş ve yumuşak doku yaralanmalarını büyük oranda önlediğini vurguluyor.
Geç Müdahale Diş Kaybını Kalıcı Hale Getiriyor
Diş travmalarında müdahalenin gecikmesi, kaybın kalıcı hale gelmesine ve protez diş gereksinimine yol açabiliyor. Özellikle ön dişlerdeki kayıplar, bireylerde öz güven eksikliğine, sosyal çekinmeye ve konuşma güçlüklerine neden olabiliyor. Çocuklarda okul başarısında düşüş, sosyal dışlanma gibi etkiler görülebilirken, yetişkinlerde iş ve sosyal yaşamda olumsuzluklara yol açabiliyor.
Diş travmalarının yarattığı fiziksel ve psikolojik etkilerin önüne geçebilmek için, spor sırasında koruyucu ekipman kullanımı ve travma sonrası doğru ilk müdahale hayati önem taşıyor.
