Uzmanlar, masum görülen bu alışkanlığın vücut üzerinde beklenmedik bir stres oluşturduğunu ve uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına zemin hazırladığını ortaya koydu. Harvard Üniversitesi’nde yürütülen yeni araştırma, gece ışığına maruz kalmanın kalp-damar hastalıkları riskini kayda değer ölçüde artırdığını gösteriyor.
Gece Işığı ve Kalp Sağlığı Arasında Güçlü Bağlantı
Araştırmada, uyku saatlerinde maruz kalınan ışık düzeyleri uydu verileriyle ölçüldü ve PET/CT beyin görüntüleme sonuçlarıyla birleştirildi. Elde edilen bulgulara göre, gece daha fazla yapay ışığa maruz kalan kişilerin beyinlerinde stres aktivitesi belirgin şekilde artıyor, damarlarında iltihaplanma oluşuyor ve kalp hastalığı riski yükseliyor.
Harvard’dan Dr. Shady Abohashem, ışık kirliliğinin kalp sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çekerek, “Hava ve gürültü kirliliğinin damar ve sinir sistemi üzerinde stres oluşturduğunu biliyoruz. Ancak ışık kirliliği çok yaygın olmasına rağmen kalp üzerindeki etkileri yeni yeni anlaşılıyor” dedi.
10 Yıllık Takipte Çarpıcı Sonuçlar
Çalışma kapsamında yaş ortalaması 55 olan 466 sağlıklı yetişkin 2005–2008 yılları arasında tarandı ve 10 yıl boyunca takip edildi. Bu süreçte katılımcıların yüzde 17’sinde ciddi kalp-damar hastalıkları gelişti.
Analizlerde, gece ışık seviyesindeki her bir artışın:
-
5 yıl içinde kalp hastalığı riskini %35,
-
10 yıl içinde ise %22 oranında yükselttiği tespit edildi.
Bilim insanları, artan gece ışığının beyin stresini tetiklediğini, bunun da bağışıklık sistemini devreye sokarak damar iltihaplanmasına yol açtığını belirtiyor. Zamanla bu süreç damar sertliğine, kalp krizi ve felç riskinin artmasına neden olabiliyor.
Risksiz Sandığınız Gece Lambası Alzheimer’ı da Tetikleyebilir
Araştırmalar yalnızca kalp hastalıklarını değil, gece parlak ışığa maruz kalmanın Alzheimer riskini de artırabileceğini gösteriyor. Yapay ışığın biyolojik saati bozması uyku düzenini altüst ediyor; uykusuzluk ise bilişsel gerileme ve hafıza sorunlarının temel nedenleri arasında yer alıyor.
Özellikle yaşlı bireylerde ışık kirliliği ile Alzheimer riski arasındaki ilişki, depresyon, obezite ve böbrek hastalığı gibi diğer risk faktörlerinden daha güçlü bulundu.
Uzmanlardan Uyarı: Yatak Odası Tamamen Karanlık Olmalı
Bilim insanları, hem kalp sağlığı hem de beyin fonksiyonları üzerinde olumsuz etkileri bulunan gece ışığına karşı herkesin şu önlemleri alması gerektiğini belirtiyor:
-
Yatak odasını mümkün olduğunca karanlık tutmak
-
Uyumadan önce telefon ve bilgisayar ekranlarından uzak durmak
-
Gerekirse karartma perde veya göz maskesi kullanmak
Araştırmacılar, gece ışığını azaltmanın uyku kalitesini belirgin şekilde artırdığını ve kalp sağlığını korumada etkili bir yöntem olduğunu vurguluyor.




