Son dönemde belediye ve ilgili kurumların yürüttüğü projeler ve ileri biyolojik atıksu arıtma tesisi, “çayın temiz akması” vaadiyle öne çıkıyor. Ancak bölge halkı, projenin gecikmeleri, kirliliğin yol açtığı sağlık sorunları ve tarımsal zararlar ile hâlâ karşı karşıya kalıyor.
Çayın Hali Alarm Veriyor
Nizip Çayı’ndan gelen görüntüler ve bölge raporları, çayın bazı kesimlerinde renk değişimi, balık ölümleri ve çevre sağlığında bozulma olduğunu gözler önüne seriyor. Yurttaşların ve muhtarların şikâyetleri ise yıllardır sürüyor; siyasetçiler ve sivil toplum kuruluşları da sorunu defalarca TBMM gündemine taşımış durumda.
Kolektör Hatlarından Arıtma Tesisine
Çayın kirlenmesini önlemek için çeşitli adımlar atılıyor. Başpınar Organize Sanayi Bölgesi’nden gelen atıksuların çaya doğrudan karışmasını engellemek amacıyla geniş çaplı hatlar döşeniyor. Bunun yanı sıra, evsel ve sanayi atıklarını birlikte arıtacak ileri biyolojik atıksu arıtma tesisinin yapımı hızla devam ediyor. Yüzbinlerce kişiye hizmet etmesi planlanan tesisin tamamlanmasıyla birlikte çayın daha temiz akacağı öngörülüyor. Dere yatağının temizlenmesi, istinat duvarlarının güçlendirilmesi ve köprü altı düzenlemeleri de ıslah çalışmalarının önemli bir parçası olarak planlanıyor.
Maliyet ve Zamanlama Ne Kadar Sürecek?
Projeye dair farklı maliyet ve zaman bilgileri kamuoyuyla aktarılıyor. Bazı kaynaklarda milyonlarca liralık yatırımlarla yürütülen çalışmaların kademeli olarak tamamlanacağı belirtilirken, halk arasında vaat edilen tarihlerde bitirilmeyen işler nedeniyle eleştiriler sürüyor. Belediye yetkilileri, projenin uzun vadede Nizip Çayı’nı temiz bir şekilde akıtacağını savunsa da, bölge halkı geçmişte yaşanan kirliliğin sonuçları ve tamamlanmayan projeler nedeniyle hâlâ endişeli.
Eksikler ve Endişeler
Sorunun tam anlamıyla çözülebilmesi için sadece inşaat faaliyetlerinin değil, arıtma tesislerinin sürekli ve tam kapasiteyle işletilmesi, sanayi kuruluşlarının atıklarını arıtmadan çaya bırakmaması ve düzenli denetimlerin yapılması şart. Ayrıca kirlenen toprakların rehabilite edilmesi, su kalitesinin sürekli izlenmesi ve bölge halkına yönelik sağlık taramalarının yapılması da hayati önem taşıyor.
Halkın Talepleri: “Islah Gecikemez”
Muhtarlar, sivil toplum kuruluşları ve bazı milletvekilleri, Nizip Çayı’nın ıslahının artık gecikmeye tahammülü olmadığını dile getirerek, projelerin tamamlanma takviminin şeffaf bir şekilde paylaşılmasını ve finansmanın güvence altına alınmasını talep ediyor.