Türkiye’de genç kuşaklar arasında hızla yayılan “şehir yorgunluğu” kavramı, yaşam tercihlerini köklü biçimde değiştiriyor. Gürültü, kalabalık, yüksek kira ve dijital tükenmişlik gibi faktörler, özellikle 20–35 yaş arası bireyleri büyük şehirlerden uzaklaştırıyor. Minimal yaşam arayışı, kırsal yerleşimlere yönelimi ve sadeleşme trendini tetikliyor.
Gençler Sadeleşmeye Yöneliyor
TÜİK’in 2025 yılı “Yaşam Kalitesi Araştırması”na göre, gençlerin yaşam memnuniyeti büyükşehirlerde düşüş gösterirken, Eskişehir, İzmir, Muğla ve Artvin gibi daha sakin şehirlerde artış kaydedildi. Aynı raporda, gençlerin %42’si “daha az eşya, daha çok huzur” mottosuyla hareket ettiğini belirtti.
Minimal yaşam arayışı, yalnızca mekânsal değil; aynı zamanda dijital ve sosyal sadeleşmeyi de kapsıyor. Gençler, sosyal medya kullanımını azaltıyor, tüketim alışkanlıklarını gözden geçiriyor ve doğayla iç içe yaşamı tercih ediyor.
“Şehir Yorgunluğu” Nedir?
Psikologlar, şehir yorgunluğunu “sürekli uyarana maruz kalma, zaman baskısı, çevresel stres ve sosyal tükenmişlik” olarak tanımlıyor. Bu durum, özellikle pandemi sonrası dönemde daha görünür hâle geldi. Gençler artık “kariyer için metropol” yerine “yaşam için denge” arayışında.
Kırsala Dönüş ve Yeni Yaşam Modelleri
2025 itibarıyla Türkiye’de kırsal yerleşimlerde genç nüfus oranı %18 artış gösterdi. Özellikle Ege ve Karadeniz bölgelerinde tiny house, ekolojik çiftlik ve ortak yaşam alanı projeleri yaygınlaşıyor. Bu modeller, hem ekonomik hem de psikolojik olarak gençler için cazip hâle geliyor.
Sosyolog Dr. Elif Y., “Yeni kuşak artık tüketim değil, deneyim odaklı. Şehir yorgunluğu, sadece kaçış değil; yeni bir yaşam felsefesinin başlangıcı,” diyerek dönüşümün toplumsal boyutuna dikkat çekiyor.
