Karaciğer yağlanması tedavisi bitkisel yollarla mümkün olan bir hastalıktır. Bu hastalık teşhisi konulan kişiler ise karaciğer yağlanmasına ne iyi gelir şeklinde araştırma yapmaktadırlar. Peki, karaciğer yağlanması neye sebep olur? Karaciğer yağlanması nasıl geçer? Karaciğer yağlanması neden olur? Detaylar haberimizde…
Karaciğer Yağlanması Neden Olur?
Karaciğerin ana yapı elemanı hepatosit, yani karaciğer hücrelerinde anormal olarak yağ birikmesi durumuna karaciğer yağlanması denir. Yağlı karaciğer hastalığında yağ damlacıklar halinde hepatosit yani karaciğer hücresi içinde (sitoplazma) birikir (Şekil-1). Mikroskopta beyaz yuvarlak, oval globüller (makroveziküller) şeklinde görülür. Bu sebeple makroveziküler yağlanma olarak tanımlanır. Hücreler şişer ve neticede karaciğer büyümesi olur. Normal karaciğerde, hepatositlerin %5’inde söz konusu yağ damlacıkları görülebilir. Daha fazlasına (>%5) karaciğer yağlanması, ya da alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı (ADYKH) denir.
Karaciğerde yağlanma oranı >%30 olunca laboratuvar ve/veya klinik belirtiler ortaya çıkar. Bunlar muayene veya ultrasonografide (US) saptanan karaciğer büyümesi, karaciğerde US ile gösterilen yağlanma ve kanda ALT ve GGT gibi karaciğer testlerinde ılımlı (normalin 1-2 katı arası) yükselmelerdir. Ayrıca bu hastalarda sıklıkla kilo fazlalığı, diyabet, hiperlipidemi ve hipertansiyon gibi yandaş hastalıklardan biri veya bir kaçı olabilir. Mikroveziküler yağlanmada ise yağ daha küçük ve mikroskopta belirgin olmayan partiküller halindedir. Bu durum çok daha seyrektir ve bazı özel durumlarda (gebelikte görülen akut karaciğer yağlanması, valproate ve antiretroviral ilaçlara bağlı karaciğer hasarı ve Reye sendromu gibi) görülür.
Karaciğer Yağlanması Nelere Sebep Olur?
Oluşan bu yağlanmanın derecesi arttıkça karaciğerde iltihaplanmalar oluşmaya başlar ve organ fonksiyonlarında azalma meydana gelir. Bu durum karaciğer hücrelerinde harabiyete (nekroz) neden olabilir, karaciğer kanseri ve siroza kadar varabilen ciddi karaciğer hastalıklarına zemin hazırlayabilir.
Karaciğer Yağlanması Neden Olur Ne İyi Gelir?
Günlük hayatta alınacak çeşitli önlemlerle de karaciğer yağlanmasının önüne geçilebilir. Bu anlamda aşağıdaki sağlık tedbirleri karaciğer yağlanmasının önlenmesi veya giderilmesi anlamında yararlıdır:
İdeal kiloya gelinmelidir. Bu anlamda fazla kilolu kişilerin yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazanılmalı, gerekirse diyetisyen eşliğinde bir beslenme programı hazırlanmalıdır.
Haftanın belirli günlerinde en az 30 dakika egzersiz yapılmalıdır.
Alkol alımına son verilmelidir. Uzun süre ve düzenli alkol kullanımı yağlanmayı daha da ilerleterek siroza neden olabilir.
Doymuş yağ veya trans yağ içermeyen, düşük kalorili gıdaların tüketilmesine ağırlık verilmelidir.
Yapılan çalışmalar, E vitamininden zengin gıdaların tüketilmesinin karaciğer yağlanmasına faydalı olduğunu göstermektedir.
Bununla beraber, E vitamini çeşitli yan etkilere sahip olduğundan, kullanımı öncesi uzman bir hekime danışılması önemlidir.
Karaciğer Yağlanması Neye Sebep Olur?
Karaciğer yağlanmasının temelinde vücuttaki yağ üretiminin artması ve karaciğer hücrelerinin hasar görmesi yatar.
Karaciğer yağlanması temel olarak alkolik ve non-alkolik yağlanma şeklinde sınıflandırılır. Alkolik karaciğer yağlanmasında uzun süre alkol alımı sonrası vücuda giren alkol hem karaciğerde hasar meydana getirir, hem de yağ üretimi tetikler. Alkolün bırakılması ile geri dönüşüm mümkündür.
