Gebeliğin ilk üç aylık döneminin sonuna denk gelen 12. hafta muayenesi, bebeğin gelişiminin ayrıntılı biçimde izlendiği ve olası sağlık risklerinin erken dönemde fark edildiği en önemli süreçlerden biri olarak ifade ediliyor.
Bebeğin ilk kapsamlı gelişim incelemesi bu haftada yapılıyor
Op. Dr. Gonca Göksu Bulgan, 12. hafta muayenesinin hem genetik risklerin hem de gebeliğin genel gidişatının değerlendirilmesi için önem taşıdığını aktararak şu bilgileri paylaştı:
“Bebekteki yapısal gelişim ilk kez detaylı değerlendirilir”
Bu haftada yapılan ultrason incelemesinde bebeğin baş–popo uzunluğu (CRL), ense kalınlığı (NT), burun kemiği varlığı, karın duvarı kapanması ile kol ve bacak gelişimi gibi temel anatomik yapılar gözden geçiriliyor.
Op. Dr. Bulgan süreci şu sözlerle anlattı:
“Bu hafta, bebeğin organ gelişiminin önemli bir bölümü değerlendirilerek ilk ayrıntılı muayenesi yapılır; organ gelişimi ise ilerleyen haftalarda da devam eder.”
İkili tarama testi ile genetik riskler hesaplanıyor
hafta muayenesi kapsamında uygulanan ikili tarama testi, anneden alınan kan örneğiyle biyokimyasal değerlerin analiz edilmesini sağlıyor. Bu test aracılığıyla şu riskler yüzdesel olarak belirlenebiliyor:
Down sendromu (Trizomi 21)
Edwards sendromu (Trizomi 18)
Patau sendromu (Trizomi 13)
NIPT testiyle daha hassas tarama imkânı
Op. Dr. Gonca Göksu Bulgan, bazı durumlarda **Fetal DNA Testi (NIPT)**in önerilebileceğini dile getirerek testin önemine dikkat çekti:
“Anne kanından elde edilen serbest fetal DNA’nın analizine dayanan bu test, kromozomal anomaliler için oldukça yüksek doğruluk oranına sahiptir. NIPT, özellikle ikili testte risk saptanan veya ileri anne yaşı gibi ek risk faktörleri bulunan gebelerde tanısal olmayan ama güvenilir bir tarama yöntemi olarak değerlendiriliyor.”
NIPT ile özellikle:
Trizomi 21 (Down sendromu)
Trizomi 18 (Edwards sendromu)
Trizomi 13 (Patau sendromu)
ve bazı cinsiyet kromozomu anomalilerine ilişkin risk düzeyi tespit edilebiliyor.
Anne sağlığının takibi de bu dönemde detaylanıyor
Op. Dr. Bulgan, bu kontrolün yalnızca bebeğe odaklanmadığını vurgulayarak annenin sağlık durumunun da kapsamlı şekilde değerlendirildiğini söyledi.
Bu süreçte kan basıncı, tiroit fonksiyonları, hemoglobin seviyesi ve gebelik diyabetine yönelik erken risk bulguları gibi birçok önemli parametre inceleniyor.
Erken teşhis gebeliğin seyrini olumlu etkiliyor
Op. Dr. Gonca Göksu Bulgan, anne adaylarının bu dönemi ihmal etmemesi gerektiğini belirterek şu uyarıda bulundu:
“Bu dönemde saptanan bazı riskler, zamanında müdahale edildiğinde gebeliğin gidişatını olumlu yönde değiştirir. Bu nedenle tüm anne adaylarının 11–14 hafta aralığındaki kontrolünü mutlaka yaptırmasını öneriyoruz.”
