Gaziantep, tarihi ve kültürel zenginliğiyle öne çıkan bir şehir olarak, Aşure Günü’nü derin bir toplumsal ve dini gelenek olarak yaşatıyor. Muharrem ayının onuncu gününde hazırlanan aşure, sadece bir tatlı olmanın ötesinde, paylaşmanın, birlik ve beraberliğin simgesi olarak halk arasında büyük önem taşıyor. Gaziantep’te bu özel gün, evlerden sokaklara, belediye ve sivil toplum kuruluşlarının organizasyonlarına kadar toplumun her kesiminde kutlanıyor.
Aşure Günü’nün Dini ve Tarihi Önemi
Aşure Günü, İslam inancında peygamberlerin hayatına dair birçok önemli olayla ilişkilendiriliyor. Hazreti Nuh’un tufandan kurtuluşu, Hazreti Musa’nın İsrailoğulları’nı Firavun’dan kurtarması, Hazreti Adem’in tövbesinin kabulü, Hazreti İbrahim’in ateşte yanmaması ve Hazreti Yunus’un balığın karnından kurtulması gibi hadiseler bu günde gerçekleştiğine inanılıyor.
Ayrıca, Hicri takvime göre 10 Muharrem 61’de (10 Ekim 680) yaşanan Kerbela olayı ve Hazreti Hüseyin’in şehit düşmesi de bu günün tarihsel önemini pekiştiriyor. Müslümanlar bu nedenle Aşure Günü’nde oruç tutarak ve aşure hazırlayarak hem dini vecibelerini yerine getiriyor hem de toplumsal dayanışmayı güçlendiriyor.
Gaziantep’te Aşure Geleneği ve Hazırlık Süreci
Gaziantep’te Aşure Günü hazırlıkları, bir gün önceden başlar. Evler temizlenir, eski eşyalar yenileriyle değiştirilir ve bu ritüelin eve bereket getireceğine inanılır. Aşure için en az on çeşit malzeme alınır ve hazırlanan tatlı, ev halkı ve misafirlere ikram edildikten sonra komşulara dağıtılır. Dağıtımın en az on kapıya yapılması geleneği sürdürülür.
Ayrıca, aşureyi tadan kişinin tabağında bir bakla kalırsa, bu baklanın cüzdana konulmasıyla yıl boyunca maddi sıkıntı çekilmeyeceğine inanılır. Arapçada “on” anlamına gelen “aşara” kelimesinden türeyen Aşure Günü, hicri yılın ilk ayı Muharrem’in onuncu gününe denk geliyor.
Aşure Malzemeleri ve Yapılışı
Malzemeler:
2/5 su bardağı aşurelik buğday
1 su bardağı nohut
1 çay bardağı fasulye
1/5 su bardağı kuru üzüm
10 adet kayısı
8 adet kuru incir
Bir tutam kaya tuzu
1 çorba kaşığı gül suyu
4 litre su
1 su bardağı üzüm pekmezi
1 su bardağı tüm fındık
1 çay bardağı kuş üzümü
Hazırlık ve Pişirme:
Aşurelik buğday sıcak suyla, fasulye ve nohut ise soğuk suyla ıslatılır.
Kuru üzüm, kuş üzümü ıslatılır; kuru incir ve kayısı sabahtan ıslatılır.
Fasulye ve nohut ayrı ayrı haşlanır.
Buğday tuz ile kaynatılarak yumuşayıncaya kadar pişirilir.
Kuru üzüm ve kuş üzümü eklenir, kaynatılmaya devam edilir.
Kuru kayısı, incir, pekmez, fındık ve gül suyu son aşamada ilave edilir.
Karışım kaselere bölünerek soğumaya bırakılır ve tercihe göre süslenir.
Gaziantep'te Belediyelerden Aşure Dağıtımı
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, Şahinbey Belediyesi ve diğer bazı kuruluşlar, her yıl Aşure Günü’nde şehrin farklı noktalarında aşure dağıtımı gerçekleştiriyor. Bu etkinlikler, halkın bir araya gelmesini sağlarken, toplumsal dayanışma ve kültürel mirasın yaşatılmasına da katkıda bulunuyor.
Gaziantep’te Aşure'nin Toplumsal ve Kültürel Değeri
Gaziantep’te Aşure Günü, hem dini hem de kültürel açıdan büyük öneme sahip bir gelenektir. Hazırlık aşamasından dağıtımına kadar toplumun tüm kesimlerinin dahil olduğu bu özel gün, şehrin sosyal yapısını güçlendirir, toplumsal bağları kuvvetlendirir ve nesiller boyunca aktarılan bir kültürel miras olarak yaşatılır.
