Kiliseden Cezaevine, Camiden Kültürel Simgelere
Kurtuluş Camii, geçmişte Valide Meryem Kilisesi olarak inşa edilmiş, 20. yüzyılda cezaevi olarak kullanılmış ve 1980’lerde camiye dönüştürülmüştü. Gotik mimari özellikleri taşıyan yapı, Gaziantep’in çok kültürlü geçmişini yansıtan nadir örneklerden biri. Caminin çan kulesi minareye dönüştürülmüş, iç ve dış mimarisi ise zamanla çeşitli restorasyonlardan geçmiş durumda.
“Restorasyonlar Kurallara Uygun Olmalı”
Prof. Dr. Yücel Karadaş’ın aktardığına göre, Gaziantep’teki bazı restorasyon çalışmalarında geçmişte kurallara yeterince uyulmadı ve bu durum tarihi sürekliliği zedeleyebilir. Kurtuluş Camii çevresindeki yapılaşma, doğrudan tehdit olarak tanımlanmasa da, bölgenin tarihi kimliğini korumak için daha hassas planlama gerektiği vurgulanıyor.
Deprem Sonrası Dönüşüm Baskısı
6 Şubat 2023’te yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremler, Gaziantep’te birçok yapının hasar görmesine neden oldu. Bu süreçte kent merkezinde yeniden yapılaşma ihtiyacı doğarken, tarihi bölgelerin bu dönüşümden nasıl etkileneceği tartışma konusu oldu. Kurtuluş Camii gibi sembol yapılar çevresinde yapılacak her müdahalenin, mimari ve kültürel miras açısından dikkatle değerlendirilmesi gerekiyor.
Koruma Planları Gündemde mi?
Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün resmi kaynaklarında Kurtuluş Camii’nin korunması gereken kültürel varlıklar arasında yer aldığı belirtiliyor. Ancak çevresindeki yapılaşma ile ilgili özel bir koruma planı ya da sit alanı ilanı bulunmuyor. Bu durum, yerel yönetimlerin ve şehir plancılarının daha kapsamlı bir koruma stratejisi geliştirmesi gerektiğini gösteriyor.
