Hurda Araç Teşviki Kimleri Kapsayacak?
Kanun teklifinin kabul edilmesi durumunda, 2000 model ve altındaki araçlar hurdaya ayrılarak yeni araç alımlarında ÖTV muafiyeti sağlanacak. Bu düzenlemeyle, 25 yaş üstü araçların trafikten çekilmesi, çevre kirliliğinin azaltılması, yakıt tüketiminin düşürülmesi ve ekonomik kazanımlar elde edilmesi amaçlanıyor.
Teklifin gerekçesinde, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılı Ağustos ayı itibarıyla Türkiye’deki araç sayısının 30 milyonu geçtiği ve bu araçların yüzde 25’inin 21 yaşından büyük olduğu belirtildi.
Eski araçların yüksek bakım maliyetleri, çevreye verdikleri zarar ve trafik güvenliği açısından oluşturdukları risk nedeniyle geri dönüşüm sürecinin teşvik edilmesi gerektiği vurgulandı. Eğer yasa yürürlüğe girerse, hurda araçlarını teslim eden vatandaşlar, Türkiye’de üretilmiş sıfır araçlar için bir defaya mahsus ÖTV muafiyetinden faydalanabilecek.
Ticari Araç Sahiplerine ÖTV ve KDV Desteği
Düzenleme, ticari araç sahipleri için de önemli avantajlar sunuyor. Taksi, minibüs gibi araçlarla geçimini sağlayan esnafa yönelik olarak, 10 yıl boyunca ticari faaliyetlerde kullanılmak şartıyla satın alınacak yeni araçlarda ÖTV ve KDV muafiyeti uygulanacak. Gerekçeye göre, Türkiye’de 6,5 milyonu ticari olmak üzere toplamda 30 milyondan fazla araç bulunuyor.
Bunun yanı sıra, 100 bine yakın ticari taksi ve 1,5 milyon şoför esnafı aktif olarak faaliyet gösteriyor. Ticari araçların yoğun kullanımı nedeniyle daha hızlı yıprandığı ve bakım masraflarının yükseldiği göz önünde bulundurulduğunda, bu muafiyetin esnafın yükünü hafifleteceği ve daha güvenli ulaşım imkânı sunacağı belirtiliyor.
Ağır Hasarlı Araçlara Sıkı Denetim Geliyor
Teklifte dikkat çeken bir diğer madde ise ağır hasarlı araçlara yönelik düzenleme oldu. Trafik kazaları veya doğal afetler nedeniyle kullanılamaz hale gelen araçların, onarılarak tekrar trafiğe çıkması yasaklanacak.
Bu araçların yalnızca yedek parça veya hurda olarak satışına izin verilecek. Aksi durumda, ağır hasarlı araçları trafiğe çıkaran veya satışını yapan kişilere 500 bin TL’ye kadar para cezası kesilecek. Ayrıca, ilgili sigorta şirketlerinin faaliyet izinleri 6 ay süreyle askıya alınacak.
Teklifin gerekçesinde, ağır hasarlı araçların yeterince denetlenemeyen tamir süreçleri nedeniyle ciddi güvenlik riskleri oluşturduğu vurgulandı. Hava yastıkları, emniyet kemeri sistemleri gibi hayati güvenlik parçalarının onarım sürecinde işlevsiz hale getirilebildiği belirtilerek, bu düzenlemeyle can güvenliğinin korunmasının amaçlandığı ifade edildi.
Hurda Teşviki Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Hurda teşvikine ilişkin yasa teklifi henüz Meclis’te görüşülmeyi bekliyor. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan otomotiv uzmanları, mevcut şartlarda teşvikin uygulanmasının bazı zorluklar taşıyabileceğini belirtiyor. 25 yaş üzeri araç sahipleri, ÖTV muafiyeti ve teşvikin kesinleşmesini yakından takip ediyor. Yasanın Meclis süreci tamamlandıktan sonra netlik kazanması bekleniyor.
