Gaziantep’te küçük esnaf, artan maliyetler, değişen vergi düzenlemeleri ve kredi yükü arasında denge kurmaya çalışıyor. Yerel oda temsilcileri ile esnafın aktardığı ortak kaygı; vergi ve bürokratik yüklerin ağırlaşması, gelir-istikrarı sağlanmadan yeni düzenlemelere geçilmesinin küçük işletmeleri zorlayabileceği yönünde.
Yeni düzenleme esnafın vergi statüsünü değiştirebilir
Hükümetin son düzenleme tasarıları ve medyada yer alan haberler, 1 Ocak 2026’dan itibaren büyükşehirlerde ve nüfusu 30 bini aşan ilçelerde faaliyet gösteren çok sayıda esnafın “basit usul” vergilendirmesinden çıkarılarak “gerçek usulde” vergilendirileceğini öngörüyor.
Bu değişiklik, muhasebe, stopaj ve diğer yasal yükümlülüklerin artması anlamına geliyor; Türkiye genelinde basit usulde vergilendirilen yaklaşık 800 bin esnafın önemli bir bölümü potansiyel olarak etkilenecek. Esnaf temsilcileri, düzenlemenin uygulanması hâlinde küçük işletmelerde ek maliyet ve işlem yükü oluşacağından endişe ediyor.
Vergi Muafiyeti Sınırları ve Uygulama Belirsizliği Sürüyor
Esnaf muaflığı uygulamasında yıllık hasılat limitleri ve stopaj kuralları her yıl güncelleniyor; örneğin 2025 yılı uygulamalarına ilişkin kılavuzlar hasılat limitleri ve muafiyet koşullarını belirliyor. Bu sınırlar, küçük üretici ve satıcıların vergi yükünü doğrudan etkiliyor; sınırların daralması veya muafiyet şartlarının değişmesi, mikro ölçekli işletmelerin vergisel durumunu değiştirebiliyor. Esnaflar, uygulamadaki belirsizlikler nedeniyle hem vergi planlamasında hem de fiyatlama politikalarında güçlük yaşadıklarını belirtiyor.
Kredi Desteği Esnafa Can Simidi Olacak
Hükümet ve kredi kefalet mekanizmaları son yıllarda esnafa yönelik kredi paketlerini genişletti; Ticaret Bakanlığı verilerine göre esnafa sağlanan toplam kredi tutarı yüz milyarlarca liraya ulaştı. Buna karşın Gaziantep’te bazı işletmelerde konkordato haberleri ve borçlanma kaynaklı sıkıntılar yerel basında gündem oluyor; esnaf, krediye erişimle birlikte geri ödeme koşulları ve faizlerin sürdürülebilirliği konusunda kaygılı. Kredi imkânları kısa vadede rahatlama sağlasa da uzun vadede vergi ve gelir dengesinin düzeltilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Esnafın Öncelikli Beklentisi Düşük Enflasyon
Gaziantep esnafı ile temsilcilerinin ortak talepleri arasında enflasyonun düşürülmesi ve girdilerde istikrarın sağlanması başı çekiyor. Özellikle mal alım maliyetleri ve enerji giderleri, küçük işletmelerin en büyük sorunları arasında yer alıyor.
Bunun yanı sıra adil rekabet ortamı talebi de dikkat çekiyor; kayıt dışı satışlarla daha etkin mücadele edilmesi ve online pazaryerlerinde haksız rekabetin önlenmesi esnafın beklentileri arasında. Ayrıca muhasebe ve uyum yükünün hafifletilmesi, özellikle küçük işletmeler için daha basit, öngörülebilir ve düşük maliyetli vergi uygulamalarının hayata geçirilmesi yönünde güçlü bir talep söz konusu. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) ve yerel odalar, bu beklentileri düzenleyicilere iletmeye devam ediyor.
Gaziantep’in Sıkıntıları ve Umutları Sürüyor
Gaziantep’teki küçük işletme sahipleri, 2023 sonrası ekonomik dalgalanmalar ve iç pazarda daralma nedeniyle hâlihazırda zorlandıklarını söylüyor. Yerel gazetelerde zaman zaman konkordato ve iflas haberleri yer alırken; aynı zamanda bazı esnaf, kredi ve destek paketleri sayesinde ayakta kalabildiklerini ifade ediyor. Uzmanlar, vergi reformunda geçiş dönemlerinin dikkatle planlanması, destek mekanizmalarının güçlendirilmesi ve esnafa özel eğitim programlarının hayata geçirilmesi gerektiğini belirtiyor.
Eğitim Programları Yaygınlaştırılıyor
Ekonomistler ve esnaf temsilcileri, uygulanabilir birkaç adım üzerinde duruyor. Bunların başında, basit usulden gerçek usule geçecek esnafa yönelik geçiş destek paketleri geliyor. Süreli istisnalar, danışmanlık hizmetleri ve hibe benzeri desteklerle esnafın yeni sisteme uyumu kolaylaştırılabilir. Ayrıca küçük işletmelerin muhasebe, e-fatura ve gelir-gider yönetimi konularında eğitimlerle desteklenmesi, dijital ve mali eğitim programlarının yaygınlaştırılması öneriliyor.
Enerji, hammadde ve lojistik maliyetlerinin düşürülmesine yönelik tedbirler alınarak enflasyonla mücadeleye katkı sağlanması gerektiği ifade ediliyor. Bunun yanında kayıt dışı ekonominin daraltılması için etkin politikalar geliştirilmesi, ticari haksız rekabetin önlenmesi ve esnafın daha adil bir piyasa ortamında faaliyet göstermesi gerektiği vurgulanıyor. Bu tür önlemler, hem vergi tabanını genişletirken hem de küçük işletmelerin ayakta kalabilmesini sağlayacak bir politika kombinasyonu olarak görülüyor.
