Bakırın Sağlığa Etkileri
Uzmanlara göre bakır, antimikrobiyal özelliğiyle bakteri oluşumunu engelleyerek hijyen avantajı sağlıyor.
ABD Çevre Koruma Ajansı’nın verilerine göre belirli bakır alaşımlarında bakterilerin yüzde 99,9’u iki saat içinde yok olabiliyor.
Ancak FDA Gıda Kodeksi, pH değeri 6’nın altındaki domates, sirke, limonlu sos gibi gıdaların kalaysız bakırla temasını yasaklıyor. Bu nedenle bakır kapların kalaylı olması ve kaplamalarının düzenli yenilenmesi büyük önem taşıyor.
Beslenme açısından da vücut için elzem olan bakırın aşırı tüketimi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi, yetişkinler için günlük güvenli alım sınırını kilogram başına 0,07 mg olarak belirliyor. Bu nedenle, kalay kaplaması bozulmuş kaplarda asitli yemek pişirilmemesi gerektiği vurgulanıyor.
Gaziantep Mutfağında Lezzet Sırrı
Bakırın yüksek ısı iletkenliği, yemeklerin eşit şekilde pişmesini sağlıyor.
Bu özellik, özellikle yoğun ateşte pişirilen kebaplar, sebze yemekleri ve şerbetli tatlılarda kıvamın korunmasına yardımcı oluyor. Gaziantep lokantalarında bakır kazan ve tencereler, yemeğin lezzetini artıran en önemli unsurlar arasında gösteriliyor.
Bakırcılık Geleneği ve Kalaycılık
Gaziantep’te bakırcılık ve kalaycılık, mutfak kültürünün ayrılmaz bir parçası olarak yüzyıllardır yaşatılıyor.
Bakırcılar Çarşısı’ndaki ustalar, kaplaması incelen kapları düzenli kalaylayarak güvenli kullanımı sağlıyor. UNESCO tarafından “Yaratıcı Şehirler Ağı – Gastronomi” listesine alınan Gaziantep, hem mutfağını hem de bakır işçiliğini dünyaya tanıtmaya devam ediyor.
Avrupa’dan Gaziantep Bakırına İlgi
Gaziantep Bakırcılar Saatçiler Av Bayileri ve Sedefçiler Odası Başkanı Celal Açık, bakırın dünya pazarında yeniden değer kazandığını belirtti.
Hollanda’daki bazı okullarda Gaziantep’te üretilen bakır mataraların kullanılmaya başlandığını söyleyen Açık, “Biz yıllardır üretiyoruz, ancak Avrupa sağlıklı su tüketimi için bakırı tercih ederken biz hâlâ plastik mataralarda ısrarcıyız” dedi.
Suyu Sağlıklı Muhafaza Ediyor
Açık, bakırın antibiyotik etkisi sayesinde suyu daha sağlıklı muhafaza ettiğini ve birçok lüks restoranın da mutfaklarında yeniden bakıra dönüş yaptığını kaydetti.
Osmanlı ve Selçuklu dönemlerinden bu yana mutfak eşyalarında kullanılan bakırın kültürel bir miras olduğunu vurgulayan Açık, “Bakır tencerede pişen yemek daha lezzetli olur, bakır matarada bekleyen su daha sağlıklı kalır. Ancak biz modernleşme adı altında kendi değerimizin farkına varamıyoruz” diye konuştu.
Kültürel Mirasın Korunması Çağrısı
Yaklaşık yarım asırdır bakırcılık mesleğini sürdüren Açık, el işçiliğinin desteklenmesi gerektiğini belirterek, Gaziantep’te üretilen birçok bakır ürünün dünya liderlerinin makam odalarında bulunduğunu ifade etti.
“Biz sadece üretim yapmıyoruz, aynı zamanda bir kültürü yaşatıyoruz” diyen Açık, bakırın hem sağlık hem de tarih açısından büyük bir değer taşıdığını, Türkiye’nin bu kültürel mirasını daha güçlü şekilde tanıtması gerektiğini söyledi.
