Kademeli Emeklilik Sistemi ve Prim Şartları
8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan kişiler, belirlenen prim gün sayılarını tamamladıklarında yaş şartına takılmadan emekli olabiliyordu. Ancak bu tarihten sonra sigortalı olanlar için kademeli bir emeklilik sistemi getirildi.
• 8 Eylül 1999 - 30 Nisan 2008 arasında sigortalı olanlar için kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşında emeklilik mümkün olacak.
• 30 Nisan 2008 sonrası sigortalılar için emeklilik yaşı, prim günlerinin tamamlanma sürecine göre her iki yılda bir artırılacak.
Emeklilik İçin Gerekli Prim Günleri
Çalışanların bağlı oldukları sigorta statüsüne göre tamamlamaları gereken prim gün sayıları değişiklik gösteriyor:
• İşçi (4/a) statüsündekiler için 7200 prim günü,
• Esnaf (4/b) ve memurlar (4/c) için ise 9000 prim günü zorunlu olacak.
Buna göre,
• 31 Aralık 2025’e kadar prim gününü tamamlayan kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilecek.
• 2036-2037 yıllarında prim gününü dolduran kadınlar 59, erkekler 61 yaşında emekliliğe hak kazanacak.
• 2038-2039 döneminde prim gününü tamamlayanlar için yaş şartı kadınlarda 60, erkeklerde 62 olarak uygulanacak.
• 2044 yılından itibaren erkekler, 2048 sonrası ise kadınlar 65 yaşından önce emekli olamayacak.
65 Yaş Emeklilik Şartı Kimleri Kapsıyor?
Yeni düzenlemeye göre, belirli tarihlerden sonra sigortalı olanlar için emeklilik yaşı 65’e kadar uzayacak.
• 1 Ocak 2019 sonrası sigortalı erkekler, prim günlerini 2044’ten sonra tamamlayacakları için 65 yaşında emekli olacak.
• 1 Ocak 2023 sonrası sigortalı kadınlar, prim şartlarını 2048’den sonra yerine getirecekleri için 65 yaşında emekliliğe hak kazanacak.
• 1 Ocak 2024 sonrası işçi statüsündeki erkekler, 7200 prim gününü 2044’ten sonra tamamlayacakları için 65 yaş öncesi emekli olamayacak.
Kadınlar için kademeli emeklilik süreci şöyle:
• 2024’te sigortalı olanlar, prim günlerini 2044-2045 yıllarında tamamladıklarında 63 yaşında emekli olabilecek.
• 2046-2047 yıllarında tamamlayanlar 64 yaşında,
• 1 Ocak 2048 sonrası prim gününü tamamlayan kadınlar ise 65 yaşında emekli olabilecek.
• 1 Ocak 2028 sonrası sigortalı olan kadınların emeklilik yaşı ise doğrudan 65 olacak.
Sigorta kaydı erken yapılmış olsa bile, eğer prim günleri 2048’de tamamlanıyorsa, bu kişiler 65 yaşından önce emekli olamayacak. Yani, prim ödemeleri geç tamamlanan kişiler de bu düzenlemeye dahil edilecek.
Kısmi Emeklilikte Yeni Kurallar
Prim gün sayısını tamamlayamayan sigortalılar için uygulanan kısmi emeklilik sisteminde de değişiklikler yapıldı.
• 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar, en az 3600 prim günüyle kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor.
• 30 Nisan 2008 sonrası sigortalılar için kısmi emeklilik süresi 5400 prim gününe çıkarıldı.
• İşçi statüsünde çalışanlar, normal emeklilik yaşlarına 3 yıl eklenerek kısmi emekliliğe hak kazanabilecek. Ancak 65 yaş sınırını aşamayacaklar.
Son 7 Yıl Kuralı Kaldırıldı
Önceden Bağ-Kur kapsamında sigortalı olan ve son 7 yıl içinde 3,5 yılını SSK statüsünde geçiren kişiler, daha erken emekli olabiliyordu. Ancak 30 Nisan 2008 sonrası sigortalılar için bu düzenleme iptal edildi.
Buna göre, hangi sigorta statüsünde daha fazla çalışıldıysa, emeklilik şartları da o sigorta statüsüne göre belirlenecek.
