Türkiye’de Emekli Çalışan Sayısı Artıyor
Türkiye’de yaklaşık 16 milyon kişi emeklilik maaşı alıyor. Bunların bir kısmı dul ve yetim aylığı olsa da, emekli sayısı birçok ülkenin nüfusunu geride bırakıyor. EYT yasasının ardından milyonlarca sigortalı 40’lı ve 50’li yaşlarında emekli oldu ve çalışmaya devam etti. Peki, emekli çalışanlar hangi koşullarda tazminat alabiliyor?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi Yolda
Erken emeklilik nedeniyle çalışma hayatına ara veremeyen birçok kişi, iş hayatına devam ediyor. Bazıları bir iş yerinde çalışırken, bazıları ise Bağ-Kur kapsamında kendi işini yürütüyor.
Tamamlayıcı emeklilik sistemi hayata geçtiğinde, çalışan emekliler çift maaş alabilecek. Orta Vadeli Program kapsamında tamamlayıcı emeklilik sisteminin 2025 yılında yürürlüğe girmesi planlanıyor.
İki Kez Tazminat Almak Mümkün mü?
Emekli çalışanlar, çalışma süresi boyunca diğer çalışanlarla aynı haklara sahip. 1 yılı tamamlayan ve işten çıkarılan emekliler, kıdem ve ihbar tazminatlarını alabiliyor.
Ayrıca yıllık izin hakları da kıdem süresine göre belirleniyor. 50 yaş üzeri çalışanlar için kıdemden bağımsız olarak en az 20 gün yıllık izin hakkı bulunuyor.
Emekli olduktan sonra aynı iş yerinde çalışmaya devam edenler, kıdemlerinin sıfırlanması nedeniyle tazminat almak için tekrar bir yıl çalışmak zorunda. Eğer başka bir iş yerinde en az bir yıl çalışıp işten çıkarılırlarsa, ikinci kez tazminat alabiliyorlar.
İstifa Eden Emekli Tazminat Alabilir mi?
Emekli olurken kendi isteğiyle ayrılan kişiler kıdem tazminatlarını alabiliyor. Ancak, emekli olduktan sonra tekrar çalışmaya başlayıp istifa edenler kıdem tazminatı hakkını kaybediyor.
Aynı iş yerinde çalışmaya devam edenler için kıdem süresi sıfırlandığından, yeniden tazminat hakkı kazanabilmek için en az bir yıl çalışmaları gerekiyor.
Çalışan Emeklilerin Yıllık İzin Hakları
İş yerinde en az bir yıl çalışan emekliler, diğer çalışanlar gibi yıllık izin hakkına sahip. Buna göre:
• 1 ila 5 yıl (dahil) çalışanlar 14 gün,
• 5 ila 15 yıl çalışanlar 20 gün,
• 15 yıl ve üzeri çalışanlar 26 gün yıllık izin hakkına sahip.
50 yaş üzerindeki çalışanlar için ise kıdem süresine bakılmaksızın en az 20 gün yıllık izin kullanma zorunluluğu bulunuyor.
Rapor Alan Emekli Çalışanlar Dikkat!
Hastalık veya ameliyat nedeniyle rapor almak zorunda kalan çalışan emekliler, iş kazası veya meslek hastalığı kapsamında değerlendirilmedikleri sürece SGK tarafından rapor parası alamıyor. Bu nedenle, emeklilerin raporlu günlerinde gelir kaybı yaşama riski bulunuyor.