KRDAE Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, sistemin 2 Ekim’de Marmara Denizi’nde meydana gelen 5 büyüklüğündeki depremi 8.4 saniye önceden tespit ettiğini açıkladı.
1998’den Bu Yana Geliştirilen Erken Uyarı Teknolojisi
Kandilli’nin erken uyarı çalışmaları 1998’de başladı. 2001’de Bakanlar Kurulu kararıyla Marmara Bölgesi’nde 10 istasyonlu Erken Uyarı Sistemi ve 110 istasyonlu Hızlı Hasar Tespit Sistemi kuruldu. 2012’de İstanbul Valiliği tarafından yenilenen sistem, bugün çok daha hızlı veri işleme kapasitesine sahip modern bir altyapıyla çalışıyor.
Özel, istasyonlardaki cihazların modernize edilmesiyle deprem esnasında faya en yakın istasyonlardan gelen sismik verilerin anlık olarak işlendiğini, böylece kritik birkaç saniyenin yaşam kurtarıcı hale geldiğini söyledi.
“Amacımız Yanlış Alarmsız, Hızlı ve Doğru Uyarı”
Sistemin test aşamasında olduğuna dikkat çeken Özel, erken uyarının yalnızca vatandaşlara deprem olduğunu duyurmakla sınırlı olmadığını vurguladı. Özel, “Bu sistem, kritik altyapıların anında devre dışı bırakılması, gaz vanalarının kapatılması, Marmaray ve metro hatlarının durdurulması gibi hayati adımları tetikliyor. Böylece depremin ardından oluşabilecek yangın ve zincirleme afetlerin önüne geçiliyor.” dedi.
Özel, şu anda amaçlarının sistemin güven aralığını netleştirmek, mühendislik parametrelerini belirlemek ve kurumların kendi eşik değerlerine göre uyarlanabilir bir altyapı oluşturmak olduğunu söyledi.
Marmara’daki 5’lik Depremi 8.4 Saniye Önceden Bildirdi
Kandilli’nin en önemli başarılarından biri, 2 Ekim’de Marmaraereğlisi açıklarında meydana gelen 5 büyüklüğündeki depreme ilişkin oldu. Depremi 8.4 saniye önceden algılayan sistem, erken uyarı teknolojisinde önemli bir eşiğin aşıldığını gösterdi. Özel, “Faya yakınlık uyarı süresini belirleyen en önemli faktör. Yeni istasyonlarla bu süre daha da kısalacak.” dedi.
Mobil Uygulama Testte: “Kandilli Uyarı”
Erken uyarı sinyallerinin kullanıcılara ulaştırılması için KRDAE, özel bir yazılım firmasıyla birlikte iOS tabanlı bir mobil uygulama geliştirdi. “Kandilli Uyarı” adlı uygulama şu anda yaklaşık 2 bin 500 cihazda test ediliyor.
Bilim insanlarının da yer aldığı test grubundan olumlu geri dönüşler aldıklarını söyleyen Özel, “Sistem bugüne kadar yanlış alarm vermedi. Sadece uyarı değil, depremin şiddetini de belirliyoruz. Kullanıcılardan hissettikleri şiddeti de uygulama üzerinden bildiriyorlar.” ifadelerini kullandı.
Yeni İstasyonlar Uyarı Süresini Kısaltacak
Özel, Marmara Denizi’nden gerçek zamanlı veri iletecek yeni istasyonların kurulmasının erken uyarı süresini daha da iyileştireceğini belirtti. Sismik ağın modernizasyonu, haberleşme altyapısının güçlendirilmesi ve deniz tabanlı ölçüm teknolojilerinin yaygınlaşmasıyla sistemin ülke geneline uyarlanmasının planlandığını dile getirdi.
