7 Ağustos 1954 tarihinde İstanbul'da doğmuş, ancak babasının bürokrat olması sebebiyle Ankara-İstanbul arasında bir hayat sürmüştür. İstanbul'a olan bağlılığı ve çocukluğunun Bağdat Caddesi'nde geçmesi, onun sanat dünyasına adım atmasında etkili olmuştur.
Ankara Devlet Konservatuvarı'ndan 1975 yılında mezun olan Baykal, henüz 17 yaşında tiyatroyla tanışmış ve sahne aldığı ilk oyunda 85 yaşında bir kadını canlandırarak dikkat çekmiştir. Kariyerine Ankara Devlet Tiyatrosu'nda devam eden Baykal, "Ferhunde Hanımlar", "Hayat Bağları" ve "Cennet Mahallesi" gibi dizilerde unutulmaz karakterlere hayat vermiş, özellikle "Cennet Mahallesi"ndeki "Pembe" karakteriyle geniş kitlelerin sevgisini kazanmıştır.
İlk evliliğini tiyatrocu ve dizi oyuncusu Zafer Ergin ile yapan Baykal, bu evliliğin ardından dört yıl sonra ayrılmıştır. İkinci evliliğini Almanya'da tanıştığı Warner Striening ile 1982'de gerçekleştiren Baykal, bu evliliğin de 36 yıl sonra sona erdiğini belirtmiştir. Baykal, artık evliliği düşünmediğini ve bu konuda bir ihtiyaç hissetmediğini ifade etmiştir.
Sağlık konusunda, hipoglisemi ve tiroid sorunlarıyla mücadele eden Baykal, 2012 yılında Star TV'de "Melek" isimli programını sunmuş, aynı zamanda "Kaçma Birader" filmi gibi sinema projelerinde de yer almıştır. Melek Baykal, sahip olduğu zengin kariyeri ve başarılı performanslarıyla Türk sanat dünyasında saygın bir yer edinmiştir.
