Endeks, eylülde bir önceki aya göre yüzde 2,16, geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 34,6 seviyesinde artış gösterdi. Aralık 2023’e göre yüzde 26,48’lik artış kaydedilen endeks, 12 aylık ortalamalarda da yüzde 32,19 yükselişle dikkat çekti.
Tarımda Kullanılan Mal ve Hizmetlerde Artış Yüksek
Ana gruplar incelendiğinde tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksi eylülde aylık yüzde 2,29 artarken, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksi yüzde 1,35 yükseldi. Geçen yılın aynı dönemine göre ise bu iki gruptaki artış sırasıyla yüzde 36,01 ve yüzde 26,6 olarak kayıtlara geçti. Uzmanlara göre özellikle üretim süreçlerinde temel girdileri oluşturan bu kalemlerde devam eden yükseliş, tarımsal üretim maliyetlerini doğrudan yukarı çekmeye devam ediyor.
Veteriner Harcamalarında Rekor Artış
Tarım-GFE alt gruplarında yıllık bazda en düşük artış tarımsal ilaçlarda yüzde 17,4, bina bakım masraflarında ise yüzde 20,7 olarak gerçekleşti. Buna karşılık üreticinin en çok zorlandığı gider kalemleri arasında yer alan veteriner harcamalarında yüzde 56,97 ile dikkat çekici bir yükseliş yaşandı. Gübre ve toprak geliştiricilerdeki artış da yüzde 51,78 seviyesine ulaşarak maliyet baskısının özellikle hayvancılık ve bitkisel üretimde etkisini artırdığına işaret etti.
Aylık Bazda Fiyat Hareketliliği Sürüyor
Aylık Tarım-GFE verileri incelendiğinde bazı alt gruplarda düşüş gözlendi. Eylül ayında makine bakım masrafları yüzde 0,69, veteriner harcamaları ise yüzde 0,89 oranında geriledi. Ancak aynı dönemde tohum ve dikim materyalinde yüzde 6,76, hayvan yeminde ise yüzde 2,27 seviyesinde artış yaşandı. Bu hareketlilik, üretim sürecinin en temel kalemlerinde dahi istikrarsızlığın sürdüğünü ve üreticinin maliyet yönetimini zorlaştırdığını ortaya koydu.
