Gaziantep’in Islahiye ilçesinde yer alan Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi, Hitit İmparatorluğu’ndan günümüze uzanan tarihiyle Yakındoğu’nun en büyük antik heykel üretim merkezi olarak öne çıkıyor. Dolerit taşlarıyla kaplı Aslanlıtepe yamacında konumlanan Yesemek, M.Ö. 14. ve 12. yüzyıllar arasında Hitit Kralı I. Suppiluliuma döneminde kurulmuş ve uzun yıllar boyunca heykel atölyesi olarak kullanılmıştır.
Binlerce Yıllık Sanat Merkezi
Islahiye’ye bağlı Yesemek köyü yakınlarında, Aslanlıtepe adı verilen yamaçta konumlanan Yesemek Açık Hava Müzesi, Hitit İmparatorluğu’na kadar uzanan geçmişiyle bölgenin kültürel mirasını yansıtıyor. M.Ö. 14. ve 12. yüzyıllar arasında faaliyet gösterdiği bilinen atölye, özellikle Hitit Kralı I. Suppiluliuma döneminde yoğun şekilde kullanıldı. Atölyede, bazalt benzeri dolerit taşından yapılan anıtsal heykeller, Hititler’den sonra da Geç Hitit ve Sam'al Krallıkları tarafından kullanılmaya devam etti.
600’ün Üzerinde Heykel Ortaya Çıkarıldı
Yesemek’te ilk bilimsel kazılar 1958-1961 yıllarında Prof. Dr. Bahadır Alkım başkanlığında yapıldı. Daha sonra 1988-1991 yıllarında İlhan Temizsoy’un yürüttüğü çalışmalarda heykel sayısı arttı. Günümüzde ise Atilla Engin’in başkanlığında devam eden kazılarda 600’ün üzerinde tamamlanmamış heykel gün yüzüne çıkarıldı. Aslan figürleri, dağ tanrıları ve mitolojik tasvirler bölgedeki üretimin çeşitliliğini ortaya koyuyor.
Heykellerin Son İşçiliği Varış Noktasında Tamamlanıyordu
Yesemek’te işlenmiş heykellerin ustalar tarafından yalnızca kaba şekillerinin verildiği, ince detaylarının ise taşındıkları kutsal alanlarda tamamlandığı düşünülüyor. Atölyede heykeltıraş aletlerinin bulunamaması bu teoriyi destekliyor.
UNESCO Geçici Miras Listesi’nde
2005 yılında Gaziantep Müzesi denetiminde açık hava müzesi olarak düzenlenen Yesemek, 2012 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alındı. Ancak 2017’de başlatılan su bendi inşaatı nedeniyle alan zarar gördü. 2023 yılında alınan yargı kararıyla proje durduruldu ve sit alanı genişletilerek koruma altına alındı.
Gaziantep’in Kültürel Hafızasına Işık Tutuyor
Bugün ziyaretçilere açık olan Yesemek Açık Hava Müzesi, sadece arkeolojik bir alan değil; aynı zamanda sanat tarihi, taş işçiliği ve Yakındoğu uygarlıkları hakkında bilgi sunan eşsiz bir merkez olarak öne çıkıyor. Müze alanında sergilenen heykeller, Gaziantep’in binlerce yıllık geçmişine tanıklık etmek isteyen yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.
