Ramazan ayının başlamasıyla birlikte iş hayatında bazı değişiklikler kaçınılmaz olabilir. İş yerlerinde çalışma saatleri, yemek düzenlemeleri ve dinlenme süreleri gibi konularda Ramazan'a özgü uygulamaların devreye girmesi muhtemeldir. Aynı zamanda Ramazan kolileri, iş yeri iftarları gibi konular da bu dönemde gündeme gelebilir. Ramazan ayında iş yerlerindeki uygulamalar hakkında bilinmesi gereken her şeyi anlatan 10 soru...

ORUÇ TUTAN ERKE PAYDOS YAPABİLİR Mİ?

Oruç tutanların iş yerlerinde erken paydos yapması hakkında bazı yanılgılar olabilir. İş Kanunu'na göre belirlenen ara dinlenme süreleri, çalışma saatlerine göre değişiklik göstermektedir. Örneğin, günlük çalışma süresi 4 saat veya daha az olan işçilere 15 dakika, 4 saatten fazla 7.5 saatten az olanlara 30 dakika, ve 7.5 saatten fazla olanlara 60 dakika ara dinlenmesi verilmesi gerekmektedir. Ramazan ayında, ara dinlenmelerde çay içmek veya yemek yemek gibi alışkanlıkların olmayacağı düşünülerek, işçilerin erken çıkma düşüncesi akla gelebilir. Ancak Yargıtay'a göre, ara dinlenme süresinin erken çıkma amacıyla kullanılması kanuna aykırıdır. İşveren, ara dinlenmesinin yerine erken çıkılmasını talep edemez.

MESAİ ERKEN BİTİRİLEBİLİR Mİ?

İşveren, Ramazan ayında çalışanların mesailerini 1 saat erken bitirip, Ramazan sonrası telafi çalışması yapmalarını isteyebilir. Ancak bu durumda günlük çalışma süresinin 11 saati aşmaması gerekir. Yani Ramazan sonrası 1 saat fazla çalışma ile günlük çalışma süresi 11 saati geçecekse, böyle bir uygulamaya izin verilmez.

YILLIK İZİN ZORUNLU MU?

İşçilerin yıllık izin planlaması, işverenin yönetim yetkisi kapsamında değerlendirilir. Bu çerçevede, işveren aynı departmanda benzer görevleri üstlenen iki işçiye aynı anda yıllık izin vermek zorunda değildir. Bununla birlikte, işçiler yıllık izin kullanacakları tarihi işverene makul bir süre önceden bildirmelidirler.

İŞYERİ KAPATILIP YILLIK İZİN UYGULANABİLİR Mİ?

İşçilerin yıllık izin planlaması, işverenin yönetim yetkisi kapsamında değerlendirilir. Bu çerçevede, işveren aynı departmanda benzer görevleri üstlenen iki işçiye aynı anda yıllık izin vermek zorunda değildir. Bununla birlikte, işçiler yıllık izin kullanacakları tarihi işverene makul bir süre önceden bildirmelidirler.

YEMEK KARTI KESİLEBİLİR Mİ?

İş yerinde çalışanlara yemek veya yemek kartı sağlanıyorsa, Ramazan ayında da bu uygulamanın devam etmesi gereklidir, işçinin oruç tutup tutmaması bu durumu değiştirmez. Oruç tutan bir işçi, "öğlen yemek yemiyor" diye yemek kartı veya yemek biletinin verilmemesi mümkün değildir.

İŞÇİYE ORUÇ TUTUP TUTMADIĞI SORULABİLİR Mİ?

Normalde işveren, işçisinin oruç tutup tutmadığını sorma hakkına sahip değildir ve işçi bu soruya cevap vermek zorunda değildir. Ancak, işyerinde dışarıdan yemek hizmeti alınıyorsa veya işyerinde yemek pişiriliyorsa, işveren iftar yemeği için kaç kişiye ihtiyaç duyulduğunu belirlemek amacıyla bu soruyu yöneltebilir ve işçilerin cevap vermesi beklenir.

ORUÇLU ÇALIŞANA YEMEK PARASI VERİLEBİLİR Mİ?

Ramazan ayı boyunca oruç tutacağını bildiren bir işçiye, öğle yemeği verilmemesi durumunda yemeğin parasının ödenmesi söz konusu olabilir. Ancak, işyerinde yemek hizmeti sunulmasıyla ilgili herhangi bir düzenleme bulunmuyorsa, oruç tutan işçiye yemek ücreti ödenmeyebilir.

İŞVERENİN İFTAR YEMEĞİNE KATILIM ZORUNLU MU?

İşveren, öğle yemeği için belirli bir tutara kadar vergiden muafiyet hakkına sahipse, aynı muafiyet tutarını aşmayan iftar yemeği için de vergiden muaf olur. Bu muafiyet tutarı KDV dahil 187 TL'dir. Yani işveren, 187 TL'yi aşmayan iftar yemeği için Gelir Vergisi'nden muaftır. Bununla birlikte, vardiyalı çalışma dışında işverenin iftar yemeği düzenlemesi durumunda, işçilerin bu yemeğe katılması zorunlu değildir.

RAMAZAN KOLİSİ SİGORTA PRİMİNİN HESABINA DAHİL EDİLİR Mİ?

İşveren, Ramazan ayında işçilere ayni yardımlarda bulunabilir. Bu yardımlar genellikle Ramazan kolisi veya hediye çeki şeklinde olabilir. Ancak, bu yardımlar işçinin bordrosunda belirtilmeli ve Gelir ile Damga Vergisi kesintisine tabi tutulmalıdır. Yardım nakdi olarak verilirse, bu durumda sigorta primine esas kazanca dahil edilmelidir. Aksi takdirde işveren ceza ödemek zorunda kalabilir.

RAMAZAN KOLİSİ VE YARDIMI KIDEM TAZMİNATINA DAHİL EDİLİR Mİ?

İşveren, her Ramazan döneminde işçilere koli dağıtarak veya Ramazan yardımında bulunarak kıdem tazminatı ödemelerini de göz önünde bulundurmalıdır.