Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, plastik kirliliğiyle mücadele kapsamında yeni bir dönemi hayata geçiriyor. Bakan Murat Kurum'un açıklamasına göre, 2025–2027 yıllarını kapsayan kısa vadeli eylem planı çerçevesinde, tek kullanımlık plastik ürünlerin üretimi ve tüketimi kısıtlanacak veya yasaklanacak. Bu adım, deniz ve kara ekosistemlerinin korunması amacıyla atılan önemli bir adım olarak görülüyor.
Ulusal Plastik Stratejisi ve Eylem Planı
Yeni dönemde, "Ulusal Plastik Stratejisi ve Eylem Planı" hazırlanacak. Bu plan kapsamında, tek kullanımlık plastiklerin geri dönüşümle üretilmesinin yaygınlaştırılması ve tüketiminin azaltılması hedefleniyor. Ayrıca, gıda ambalajları ve içecek kapları için tüketimin azaltılmasına yönelik mevzuat çalışmaları yürütülecek.
Üretici Sorumluluğu ve Alternatif Ürünler
Üreticilerin çevresel sorumluluğunu artırmak amacıyla Ücrete Dayalı Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (GÜS) planları belirlenecek. Bu sistemle, üreticiler sattıkları plastik ürünlerin geri dönüşümünden sorumlu olacak. Ayrıca, otel, restoran ve kafe gibi hizmet sağlayan tesislerde yeniden kullanılabilir ve doldurulabilir alternatiflerin yaygınlaştırılması sağlanaca
k.
Farkındalık ve Bilinçlendirme Faaliyetleri
Toplumda plastik atıkların azaltılması konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının ortak iş birliğiyle bilinçlendirme faaliyetleri yürütülecek. Bu kapsamda, çeşitli kampanyalar ve eğitim programları düzenlenecek.
Orta ve Uzun Vadeli Hedefler
Orta vadede (2028–2032) "Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği" Avrupa Birliği düzenlemelerine uyumlu hale getirilecek. Pet şişelerin ayrı toplanma oranı önce yüzde 77'ye, ardından yüzde 90'a çıkarılacak. Ayrıca, içecek kapları, tekli ürünler, ıslak mendiller ve tütün ürünleri için etiketleme zorunluluğu getirilecek.
Uzun vadede (2033 ve sonrası) yeniden kullanım ve doldurma gibi döngüsel iş modellerinin yaygınlaştırılması sağlanacak. Doğada çözünebilirlik testleri uluslararası standartlara uygun hale getirilecek. Tek kullanımlık plastik alternatiflerinin tasarımı ve geri dönüştürülmüş malzeme kullanımı için araştırma-geliştirme ve ürün-geliştirme desteği sağlanacak.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın bu adımları, Türkiye'nin plastik kirliliğiyle mücadelede önemli bir aşama kaydetmesini sağlayacak. Sıfır Atık vizyonu doğrultusunda atılan bu adımlar, hem çevre hem de toplum sağlığı açısından büyük önem taşıyor.
