Havaların ısınmasıyla birlikte baharın habercisi olarak kabul edilen Nevruz bayramının ne zaman olduğu merak konusu oldu. Baharın ilk günü olarak kabul edilen gün olan nevruz güneşin ekvatora dik açı ile geldiği, gece ve gündüzün birbirine eşitlendiği gündür ve gün ışığı her iki yarımküre arasında eşit olarak paylaşılmaktadır. Peki Peki, Nevruz ne zaman 2024, hangi ayda kutlanır? Nevruz nedir, neden kutlanır? Nevruz kimin bayramıdır? Nevruzun kökeni nedir?
NEVRUZ NEDİR?
Nevruz, uzun ve zorlu kış aylarının ardından doğanın yeniden canlanmasını sembolize eden bir gelenektir. Orta Asya'dan Anadolu'ya kadar geniş bir coğrafyada kutlanan Nevruz, toplumsal birliği, dayanışmayı ve yardımlaşmayı teşvik eden önemli bir içeriğe sahiptir.
Çin kaynaklarında, milattan önce 3. yüzyılda Hunların bahar aylarında düzenlediği şenliklerden bahsedilmesi, Nevruz'un geçmişini bu dönemlere kadar uzatmaktadır. Ayrıca, Türkler arasında Ergenekon'dan çıkış günü olarak da kabul edilir.
"Nevruz" kelimesi, "yeni gün" anlamına gelir. Bu özel günde, doğanın yeniden hayata dönüşüyle yeni bir yılın başladığına inanılır. Ayrıca, bu dönemin bolluk, bereket, yardımlaşma ve dayanışma ile geçirilmesi halinde, tüm yılın bu olumlu etkilerle dolu geçeceğine inanılır.
NEVRUZ NE ZAMAN?
2024 yılında Nevruz, 21 Mart Perşembe gününe denk geliyor. Nevruz'un her yıl bu tarihte kutlanmasının özel bir nedeni var. Güneş, 21 Mart'a kadar güney yarımküreye daha fazla ısı ve ışık sağlarken, bu denge 21 Mart'ta eşitlenir ve daha sonra kuzey yarımküre lehine değişir. Bu nedenle Nevruz, bahar ekinoksu olarak adlandırılan bu döneme denk gelir.
NEVRUZ GELENEKLERİ NELERDİR?
Nevruz Bayramı'nın bugün Orta Asya, Anadolu ve İran coğrafyasında yoğun bir şekilde kutlanmasıyla birlikte, geleneksel ritüeller de nesilden nesile aktarılmaktadır.
Eski yılın sona erdiği ve yeni yılın başladığı bu özel günde, insanlar günahlarından arınmak için ateşin üstünden atlarlar. Ayrıca, arınma ve tazelik simgesi olarak, insanlar suya atlarlar ve yıkanırlar. Ateş ve suya atlamak, Nevruz kutlamalarının yaygın ritüellerindendir. Ayrıca, eşyalar ve hayvanların ruhlarının arınması için eşyalar tütsülenir ve hayvanlar ateş arasından geçirilir.
Nevruz'a özel olarak "nevruz sofrası" kurulur. Bu sofrada topluca oturan insanlar, 7 çeşit yemekle donatılmış zengin bir sofra etrafında bir araya gelirler. Herkes, her yemeği tatmak suretiyle, yeni yılın bolluk ve bereketle geçmesini diler.
"Semeni" geleneği de uzun yıllardır yaşatılmaktadır. Bu geleneğe göre, tarımsal bereketi simgelemek amacıyla, Nevruz'dan önce kaplarda arpa veya buğday çimlendirilir ve bu çimler sofralara konulur.