Gaziantep’in geleneksel mahalle kültürü, uzun yıllar boyunca komşuluk ilişkileri, imece usulü yardımlaşmalar ve ortak yaşam pratikleriyle ayakta kaldı. Ancak 2025 itibarıyla şehirleşme, göç ve modern yaşam alışkanlıkları bu dayanışmayı zayıflatıyor. Özellikle gençlerin apartman yaşamına yönelmesi, mahallelerdeki sosyal bağların kopmasına yol açıyor.
Kadınların Öncülüğünde Dayanışma Programları
Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV) tarafından Gaziantep’te yürütülen “Evden Eve Mahalle Dayanışması Programı”, dayanışma kültürünü yeniden canlandırmayı hedefliyor. Program kapsamında 19 mahalle lideri kadın, bir ay içinde Türkiyeli ve Suriyeli 1415 kadına ulaştı. Telefon görüşmeleri ve mahalle buluşmalarıyla kadınların ihtiyaçları tespit edildi, sosyal destek ağları kuruldu.
Belediyelerin Rolü
Gaziantep’te ilçe belediyeleri, mahalle ziyaretleri ve sosyal projelerle dayanışmayı güçlendirmeye çalışıyor. Şehitkamil Belediye Başkanı Umut Yılmaz’ın mahalle ziyaretlerinde yaptığı açıklamada, “Hiç kimse yalnız değil” vurgusu öne çıktı. Mahallelerde doğrudan vatandaşlarla buluşan belediye ekipleri, ihtiyaçları yerinde tespit ederek çözüm üretmeye çalışıyor.
Göç ve Modernleşmenin Etkisi
Gaziantep, son yıllarda yoğun göç alan bir şehir. Suriyeli mültecilerin mahallelerdeki varlığı, dayanışma kültürünü hem zorlayan hem de yeniden şekillendiren bir unsur oldu. Bir yandan farklı kültürlerin bir arada yaşaması yeni sorunlar doğururken, diğer yandan mahalle dayanışması göçmenlerle birlikte yeni biçimler kazanıyor. Modern apartman yaşamı ise komşuluk ilişkilerini zayıflatıyor; geleneksel “kapı komşusu” kültürü yerini daha bireysel yaşam tarzlarına bırakıyor.
Dayanışmanın Geleceği
Uzmanlara göre Gaziantep’te mahalle dayanışmasının tamamen bitmesi söz konusu değil. Ancak geleneksel biçimiyle değil, sosyal projeler ve belediye destekli programlarla yeniden şekilleniyor. Kadınların öncülüğünde yürütülen dayanışma girişimleri, mahalle kültürünün modern koşullara uyum sağlamasını sağlıyor.
Gaziantep’te mahalle dayanışması, şehirleşme ve göç nedeniyle zayıflasa da, sosyal projeler ve belediye girişimleriyle yeniden güçleniyor. Geleneksel komşuluk ilişkileri eski canlılığını kaybetmiş olsa da, dayanışma kültürü farklı biçimlerde yaşamaya devam ediyor.
