Ankara Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği erişim engeli kararı verdi
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, şarkının bazı ifadelerinin “müstehcen” ve “aile kurumuna zarar verici” olduğu gerekçesiyle 5651 sayılı İnternet Kanunu’nun 8/A maddesi uyarınca mahkemeye başvurdu. Başvuru üzerine Ankara Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği, dijital müzik ve video platformlarında Türkiye içinden eserin görünürlüğünün engellenmesi yönünde karar verdi. Bu karar, ilgili içerik sağlayıcılarına ve BTK’ya bildirilmek üzere resmi sürece girdi.
Hangi platformları kapsıyor ve uygulama durumu ne?
Mahkeme kararının kapsamına YouTube, Spotify ve Apple Music gibi büyük dijital platformların girdiği bildirildi; ancak haber kaynakları karara ilişkin ilânın ve teknik uygulamanın bazı platformlarda henüz tamamlanmadığını; erişimin kademeli olarak engellenebileceğini belirtiyor. Kararın uygulanması teknik süreçlere bağlı olduğundan, kullanıcı deneyiminde kısa süreli farklılıklar görülebilir.
Bakanlığın sunduğu gerekçeler nelerdir?
Bakanlığın dilekçesinde öne çıkan iddialar şunlar: şarkı sözlerinin “çocuk ve gençlerin zihinsel gelişimine zarar verebileceği”, “genel ahlaka aykırı ifadeler taşıdığı”, “Türk örf ve adetleriyle çeliştiği” ve bu nedenle “kamu düzeni” ile “kamu sağlığı” bakımından tehlike oluşturabileceği yönündeydi. Bu gerekçeler mahkeme tarafından değerlendirilip erişim engeli kararı verilmesine temel oluşturdu.
Mabel Matiz’den ilk açıklama: sözlerin kasıtlı çarpıtıldığını söylüyor
Sanatçı Mabel Matiz, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada şarkının metaforik bir anlatı taşıdığını ve sözlerin “art niyetli biçimde çarpıtıldığını” belirtti. Matiz, şarkının edebî ve şiirsel unsurlar barındırdığını; kamu düzeni ve genel sağlığın tek bir şarkıdan bozulacak seviyede olmadığına inandığını ifade etti. Sanatçının destekçileri bu açıklamayı paylaşıp tepkilerini dile getirdi.
Kamuoyu ve sanat çevrelerinin tepkileri nasıl oldu?
Karar, kültür-sanat çevrelerinde, muhalefet kanadında ve sivil toplum örgütlerinde ifade ve sanat özgürlüğü tartışmasını yeniden alevlendirdi. Destekçileri, erişim engelinin sanatçı üzerindeki yaratıcı baskıyı artıracağını savunurken; destek veren bazı vatandaşlar şarkı sözlerinin rahatsız edici olduğunu belirterek kararı haklı buldu. Ayrıca hukukçular, “kamu düzeni” gerekçesinin nasıl yorumlandığı ve sınırlarının nerede çizileceği konusunun hâlâ belirsiz olduğunu vurguladı.
Perperişan, halk edebiyatı izleri taşıyan metaforlarla örülü bir aşk anlatısıdır; içinde “toy ruh”, erotik çağrışım yaratabilecek imgeler ve bedensel yakınlığa atıfta bulunan metaforlar bulunmaktadır. Bu imgeler bazı dinleyiciler ve bazı resmi şikâyet sahipleri tarafından müstehcen bulundu. Şarkının edebî niteliğini savunanlar ise ifadelerin mecaz olduğunu, doğrudan müstehcenlik amacı taşımadığını söylüyor.
Hukuki süreç bundan sonra nasıl ilerleyebilir?
-
Kararın tebliğinden sonra içerik sahibinin veya platformun mahkeme kararına itiraz edip etmeyeceği bekleniyor; kanun gereği ilgili taraflar temyiz ve itiraz yollarını kullanabilir.
-
Eğer dava yargılama sürecine girerse, mahkeme ifade özgürlüğü ile kamu düzeni arasındaki dengeyi değerlendirecek ve içeriğin “kamu sağlığı” veya “kamu düzeni” açısından somut bir zarar oluşturup oluşturmadığına ilişkin delilleri tartacaktır.
-
Uluslararası içtihatlar ve benzer örnekler, mahkemelerin ölçüt belirlemesinde hukuki argüman olarak kullanılabilir.
Şarkı sözleri ise şöyle;
Canıma yetti belalı bekarlık Yanmalı hangisine? Ne yapıp etmeli, oğlanı sormalı Bir koşu annesine O bana gelmeli, tadıma varmalı O cici toy bebe onun nesine? Diyo' şeytan "Üstüne atla da" "Sal kuşu hanesine"
Yanıma yatmalı, beni de katmalı Çiğnediği sakızın nanesine Diyo' şeytan "Üstüne atla da" "Sal kuşu hanesine"
Canım ister soysunlar beni Onla bi' yastığa koysunlar Perperişan bulsunlar beni İster çarmıha gersinler Hani ikimiz bi' gömlekte Kalmaz bu muallakta Kara sevdam, dönmek yok İsterse topa koysunlar
Canıma yetti belalı bekarlık Yanmalı hangisine? Ne yapıp etmeli, oğlanı sormalı Bir koşu annesine O bana gelmeli, tadıma varmalı O cici toy bebe onun nesine? Diyo' şeytan "Üstüne atla da" "Sal kuşu hanesine"
Canım ister soysunlar beni Onla bi' yastığa koysunlar Perperişan bulsunlar beni İster çarmıha gersinler
Canım ister soysunlar beni Onla bi' yastığa koysunlar Perperişan bulsunlar beni İster çarmıha gersinler Hani ikimiz bi' gömlekte Kalmaz bu muallakta Kara sevdam, dönmek yok İsterse topa koysunlar
Canım ister soysunlar beni Onla bi' yastığa koysunlar Perperişan bulsunlar beni İster çarmıha gersinler Hani ikimiz bi' gömlekte Kalmaz bu muallakta Kara sevdam dönmek yok İsterse topa koysunlar
