Türkiye’de yürürlükte olan yasal düzenlemelere göre, bir işçinin aynı iş yerinde geçirdiği her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı alma hakkı bulunuyor. Ancak bu süre, işverenle yapılan bireysel ya da toplu iş sözleşmeleriyle artırılabiliyor.
Sözleşme ile Kıdem Tazminatı Artabilir
Kıdem tazminatında artış, işverenle yapılan sözleşmeler aracılığıyla sağlanabiliyor. Bu tür sözleşmelerde, tazminat süresi 30 günün üzerine çıkarılarak 40 ya da 45 güne kadar uzatılabiliyor. Ancak bu artışlar, belirli bir yasal tavanla sınırlı. Bu nedenle sözleşmede belirtilen tutar ne olursa olsun, kıdem tazminatı belirlenen tavanı aşamıyor.
2025 Yılı Kıdem Tazminatı Tavanı 46.655 TL
Gazeteci Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, 2025 yılı itibarıyla kıdem tazminatı tavanı brüt 46.655,43 TL olarak belirlendi. Bu rakam, yüksek maaşlı çalışanlar açısından sınırlayıcı bir rol oynuyor. Örneğin, brüt maaşı 50.000 TL olan bir işçinin sözleşmesinde yıllık 40 günlük kıdem tazminatı öngörülmüş olsa dahi, yasal tavan nedeniyle bu işçi yılda en fazla 46.655,43 TL kıdem tazminatı alabiliyor.
1982 Öncesi Uygulama Çok Daha Yüksekti
1982 öncesinde uygulanan sistemde kıdem tazminatı tavanı, asgari ücretin 7,5 katı olarak belirleniyordu. Bu hesaplama yöntemi halen yürürlükte olsaydı, kıdem tazminatı tavanı yaklaşık 195 bin TL’ye ulaşmış olacaktı. Günümüzdeki sabit tavan uygulaması, özellikle yüksek maaşlı çalışanların daha düşük kıdem tazminatı almasına neden oluyor.
Kıdem Tazminatı Neden Önemli?
Kıdem tazminatı, işçinin işten ayrılması durumunda çalıştığı süreye bağlı olarak işveren tarafından yapılan bir ödeme olarak tanımlanır. Bu ödeme, işçinin işverene olan uzun süreli bağlılığının karşılığı niteliğindedir. Aynı zamanda kıdem tazminatı, çalışanlar ile işverenler arasında iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda mali bir güvence oluşturur.
Tavan Uygulaması ve Tartışmalar
Kıdem tazminatında her yıl yeniden belirlenen tavan uygulaması, işçi sendikaları ve uzmanlar tarafından zaman zaman eleştirilmekte. Özellikle yüksek ücretle çalışan kesim, bu sınırlama nedeniyle mağduriyet yaşadıklarını dile getiriyor. Sözleşmeyle artırılan tazminat oranlarının yasal tavan nedeniyle etkisiz kalması, bu alanda adalet tartışmalarını beraberinde getiriyor.
Gelecekte Kıdem Tazminatında Ne Olacak?
Kıdem tazminatının geleceği, Türkiye’de çalışma hayatına yön verecek olan ekonomik koşullar ve yasal düzenlemelere bağlı olarak şekillenecek. Uzmanlar, bu alanda daha kapsayıcı ve güncel ihtiyaçlara uygun düzenlemelerin yapılması gerektiği görüşünde birleşiyor. Özellikle tavan uygulamasının yeniden değerlendirilmesi ve daha esnek modellerin geliştirilmesi talepler arasında yer alıyor.
Kıdem tazminatına dair tüm bu gelişmeler, çalışanların mali haklarını doğrudan etkilerken, iş güvencesi açısından da büyük önem taşımaya devam ediyor.
