AYHAN DUMAN- Gaziantep’te 14 bin 45 ağır hasarlı binanın yıkımı için çalışmalar sürüyor. Geçtiğimiz gün Fidanlık Mahallesi 8008 nolu sokak 68 nolu binanın kontrollü yıkımı sırasında, çökme meydana geldi. Büyük bir gürültü ile çöken bina kepçenin üzerine devrildi. Kepçe operatörü Kadir Ş. son anda araçtan atlayarak canını kurtardı.
Çevrede bulunan vatandaşların da binanın yıkımı sonrası ortaya çıkan enkaz ve yoğun tozdan kaçış anı görüntülere yansıdı.
BÖLGEDE GÜVENLİK ÖNLEMİ YOK!
Bir vatandaş tarafından cep telefonu ile kaydedilen görüntülerde, binanın yıkılma anı videoya yansıdı. Görüntüde, kepçe operatörünün binanın sağ tarafından bulunan kolonlarından bir tanesinde çalışma yaptığı, kolonun kırılması ile birlikte binanın bir anda çökmeye başladığı ve kepçe operatörünün can havliyle kaçtığı anlar görülüyor. Yıkım çalışmaları sırasında çevrede güvenlik önlemi alınmadığı, çalışmalar sırasında ortaya çıkan tozun önlenmesi için sulama çalışması yapılmadığı, binanın hemen karşısında bulunan sağlam bina için ise büyük tehlike yarattığı gözlendi.
DENETİM YAPILMIYOR MU?
Kontrollü yıkım sırasında meydana çökme olayı sonrası yıkım çalışmaları kentte gündem oldu. Kontrollü yıkım çalışmalarında çevrede yeterli güvenlik önlemi alınmaması, yıkım çalışmalarının Çevre, Şehircilik İl Müdürlüğü yetkililerince denetlenmemesi, inşaat mühendisi görevlendirilmesi yapılmaması tepkiyle karşılandı.
Yaşanan olay akıllara daha önce yapılan kontrollü yıkımlarda yaşanan can kayıplarını getirdi.
KEPÇE OPERATÖRÜ MİNARENİN ALTINDA CAN VERDİ
Kentte kontrollü yıkım sırasında yaşanan ilk facia Nisan ayında Oğuzeli’nde meydana geldi. Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 7.7 ve Elbistan merkezli 7.6'lık iki büyük depremde hasar alan Yakacık mahallesindeki cami minaresi için yıkım kararı alındı. Yıkım kararı sonrası harekete geçen ekipler, minarenin kontrollü yıkımı için çalışmalara başladı. Minare kepçenin üzerine devrilmesi sonucu operatör hayatını kaybetti.
YARALI KURTULDU
Kentte meydana gelen bir diğer olay ise Haziran ayında Nurdağı’nda yaşandı. Olayda, Yavuz Selim Mahallesi'nde bulunan ve depremde ağır hasar alan 8 katlı bir binanın iş makinesi ile birlikte yıkımını gerçekleştiren kepçe operatörü C.D., binanın 3. katına geldiğinde ise tavanın çökmesi sonucu kullandığı iş makinesi ile birlikte bir kat aşağıya düştü. İş makinesi ile birlikte enkaz altında kalan kepçe operatörü hafif şekilde yaralanırken kendi imkanları ile enkazdan çıkmayı başardı.
İHMALLER ZİNCİRİ
20 Ağustos günü Üniversite Bulvarı üzerinde meydana gelen olay ise facia ile sonuçlandı. Şahinbey İlçesi’nde Binevler Mahallesi Üniversite Bulvarı üzerinde yer alan 23 Nisan Apartmanı, kontrollü yıkım çalışmaları sırasında büyük bir gürültü ile çöktü.
2 SAATLİK ÇALIŞMA SONUCUNDA OPERATÖR CANSIZ BEDENİNE ULAŞILDI
Yıkım çalışması yapan 42 yaşındaki kepçe operatörü Şahin Boz, henüz yıkımı tamamlanmayan ve üstünde evlerin bulunduğu binanın altında çalışmaya başladı. 4 katlı bina da yıkım çalışması sırasında kontrolsüz şekilde çöktü. Binanın altında iş makinesiyle kalan operatörü kurtarmak için AFAD ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesi itfaiye ekiplerince çalışma başlatıldı.Enkazda kalan kepçe operatörü yaklaşık 2 saatlik bir çalışmanın ardından ölü olarak enkazdan çıkartıldı. Geniş güvenlik önlemlerinin alındığı kurtarma çalışmalarında Şahin Boz’un cansız bedenine ulaşıldı.
UZMAN İSİMLERDEN DEĞERLENDİRME
İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Burkay Güçyetmez ve Mimarlar Odası eski Başkanı Özgür Girişken, daha önce Gazete27’ye yaptıkları değerlendirmelerde, yıkım çalışmalarının yetkin kişilerce, yönetmeliklere uygun şekilde yapılması gerektiğini kaydetmişti.
YIKIM UZMANLIK GEREKTİREN BİR KONU
Güçyetmez, ‘’ Binada yıkım anında statik denge çok önemli. Aldığı hasarın bölgesi de önemli. Bina ağır hasarlıdır ama çok kolay yıkılır. Bazıları günler sürer. Kullanılan araç makinalarının kapasiteleri çok önemli, Yıkacağı binanın yapısı incelenmesi gerekiyor. Yıkım uzmanlık ve eğitim gerektiren bir konu’’ ifadelerini kullanmıştı.
PLANSIZ YIKIMLAR AFET RİSKİ TAŞIYOR
Girişken ise, ‘’En son 2021 yılında güncellenen Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmelik’te belirlenen ilkelere uyuluyor mu, yine yönetmelikte belirtilen esaslara göre bir yıkım planı hazırlanıyor mu, yıkıma ilişkin tedbirler alınıyor mu; bunları kim, nasıl denetliyor?’’ bilinmiyor. Uzmanlar tarafından yönetmeliğe uygun koşullarda bir yıkım planlaması yapılsaydı, aşağıdaki görüntü ortaya çıkmazdı diye düşünüyorum. Hala yıkım bekleyen binlerce bina var, ve plansız programsız yapılacak yıkımların her birisi yeni bir afet yaratma potansiyeli taşıyor" ifadelerine yer vermişti.
DERS ALINACAK MI?
Kentte kontrollü yıkımlarda son 6 ayda yaşanan çökme olaylarında 2 kişi hayatını kaybetti, 1 kişi ise yaralandı. Son olayda ise kepçe operatörü burnu bile kanamadan kurtulmayı başardı. Yaşananlar, kentte devam kontrollü yıkımların denetlenip denetlenmeyeceği de merak konusu oldu.
