El Sanatlarından Fabrika Zeminine
Gaziantep’in tarihî Bakırcılar Çarşısı’nda ve halı tezgâhlarında kuşaktan kuşağa aktarılan işçilik, bugün organize sanayi bölgelerinde (OSB) farklı bir boyut kazanıyor. Sanayi odaklı üretimde, çıraklık merkezleri ve mesleki eğitim kurumlarıyla birlikte, geleneksel ustaların deneyimleri genç işçilere aktarılıyor. Bu sayede hem yerel iş gücü niteliği artıyor hem de kent sanayisi, uluslararası rekabette öne çıkıyor. Kentteki zanaatkârlık kültürü, modern üretim süreçlerine aktarılırken, sanayi tesislerinde yetişen yeni nesil işçilere “usta-çırak ilişkisi” üzerinden mesleki bilgi ve tecrübe kazandırılıyor.
Sanayi Odası ve Mesleki Eğitim Hamleleri
Gaziantep Sanayi Odası (GSO), kentte “ustalık geleneğini” sanayiye aktarmak için çeşitli projeler sürdürüyor. Özellikle Gaziantep Sanayi Odası Mesleki Eğitim Merkezi (GSO-MEM), metal işleme, tekstil, makine ve plastik gibi sektörlerde hem teorik hem de uygulamalı eğitim sağlıyor. Burada görev alan usta eğitmenler, geleneksel yöntemlerden aldıkları ilhamı modern makinelerle harmanlayarak yeni nesil çalışanlara öğretiyor.
Usta-Çırak Modelinin Sanayideki Yeri
Klasik çıraklık modeli, artık sadece küçük esnaf dükkânlarıyla sınırlı değil. Sanayi bölgelerinde de genç çalışanlar, deneyimli ustaların yanında üretim süreçlerini öğreniyor. Bu yöntem, sadece teknik bilgi aktarımıyla sınırlı kalmıyor; iş ahlakı, sabır, disiplin ve detaylara verilen önem de yeni nesillere kazandırılıyor.
İhracat ve Rekabet Gücüne Katkı
Gaziantep, 2024 yılı itibarıyla Türkiye’nin en çok ihracat yapan ilk 5 ili arasında bulunuyor. Tekstil, gıda ve makine sektöründeki bu başarıda, kuşkusuz “ustalık kültürünün” sanayiye yansıması büyük rol üstleniyor. Yerel üretim kültürüyle yoğrulan sanayi işçileri, ürün kalitesinde “ince işçilik” geleneğini devam ettiriyor.
Karşılaşılan Sorunlar
Buna rağmen, sanayide ustalık geleneğinin aktarımında bazı zorluklar bulunuyor. Özellikle gençlerin meslek liselerine ve çıraklık eğitimine ilgisinin azalması, usta-çırak zincirinde kopmalara neden oluyor. Sanayi temsilcileri, meslek eğitiminin cazip hâle getirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Geleceğe Yönelik Adımlar
Gaziantep’teki sanayi kuruluşları ve meslek odaları, “yaşayan ustalık” geleneğini güçlendirmek için hem eğitim hem de istihdam politikaları geliştiriyor. Çırakların sosyal güvenceye alınması, meslek liseleri ile fabrikaların iş birliğinin artırılması ve usta öğreticilerin desteklenmesi gündemde öne çıkan başlıklar arasında.
