Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), Gaziantep dahil Türkiye genelindeki bazı zincir marketlerin plastik poşet yerine yalnızca kağıt ve bez çanta satmasıyla ilgili önemli bir karar aldı. Uygulamanın, "tüketiciye seçim hakkı tanımadığı ve ekonomik külfet yaratan bir dayatma ortaya çıkardığı" sonucuna varan KDK, bu marketlere yönelik denetim ve gerekli yaptırımların uygulanması yönünde tavsiye kararı verdi.
KDK'nin değerlendirmesine konu olan başvuruda, zincir bir marketten alışveriş yapan bir vatandaş, plastik poşet istemesine rağmen sadece kağıt ve bez çantaların bulunduğu cevabını aldı. Bu durumun, Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'ın "satış noktalarının yükümlülükleri" başlıklı 8. maddesine aykırı olduğu belirtilerek, marketlerin denetlenmesi ve gerekli işlemlerin yapılması talep edildi.
Gerekli Yaptırımlar Uygulanacak
KDK, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına, zincir marketlerde plastik poşet satışının yeniden sağlanması, bu marketlerin yasal yükümlülüklere aykırı davranışlarının idari denetim kapsamına alınarak gerekli yaptırımların uygulanması yönünde tavsiyede bulundu.
Karar Neyi Kapsıyor?
Kararda şu ifadelere yer verildi:
"Zincir marketin söz konusu uygulaması, tüketiciye seçim hakkı tanımamakla birlikte piyasaya dayalı çevre koruma mekanizmalarının esas amacı olan davranışsal dönüşümü değil, zorunlu ve ekonomik külfet yaratan bir dayatma ortaya çıkarmaktadır. Özellikle plastik poşetlerin belirli bir ücret karşılığı sunulması yönündeki yasal düzenleme, tüketiciyi bilinçlendirmeyi ve tercihini çevre dostu yönde şekillendirmeyi amaçlarken, poşete nazaran daha yüksek ücret karşılığı yalnızca kağıt torba sunulması suretiyle tüketiciye seçenek bırakılmaması, düzenleyici hükümlerin özüne ve ruhuna aykırıdır."
