Türkiye, güçlü tarımsal altyapısına rağmen bu dönüşüm sürecinde kritik eşiklerle karşı karşıya. 2025 itibarıyla su yönetimi, toprak verimliliği ve dijitalleşme gibi alanlarda atılacak adımlar, hem üretimin geleceğini hem de ihracat kapasitesini belirleyecek.
İklim Krizi Tarımı Doğrudan Etkiliyor
Uzmanlara göre sıcaklık artışı, yağış rejimindeki değişiklikler ve aşırı hava olayları, Türkiye’nin tarımsal üretim desenini tehdit ediyor. Özellikle Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerinde kuraklık riski artarken, Akdeniz kuşağında sel ve fırtına gibi ekstrem olaylar daha sık görülüyor. Bu durum, ürün verimliliğini ve çiftçilerin gelir düzeyini doğrudan etkiliyor.
Sürdürülebilirlik İçin Yeni Üretim Modelleri
Tarım ve hayvancılıkta sürdürülebilirlik, çevresel, ekonomik ve sosyal faktörleri gözeten üretim modellerini zorunlu kılıyor. Organik tarım, iyi tarım uygulamaları, akıllı sulama sistemleri ve dijital tarım teknolojileri, hem doğal kaynakların korunmasını hem de uzun vadeli verimliliği hedefliyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) 2025 raporuna göre, bu modellerin yaygınlaştırılması ihracat rekabeti açısından da kritik önem taşıyor.
Türkiye’nin Güçlü Yanları ve Zayıf Noktaları
Türkiye, yaş meyve-sebze, fındık ve zeytinyağı gibi ürünlerde küresel ölçekte rekabet gücüne sahip. Ancak girdi maliyetlerinin yüksekliği, su kaynaklarının verimsiz kullanımı ve çiftçilerin bilgiye erişimindeki sınırlılıklar, sürdürülebilir üretimin önündeki başlıca engeller arasında yer alıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılı destek bütçesi 91,5 milyar TL’ye ulaşırken, kamu bankaları aracılığıyla sağlanan tarım kredileri 700 milyar TL’yi aştı.
Gaziantep’te Dönüşüm Başladı mı?
Gaziantep’te özellikle Antep fıstığı, mercimek ve buğday üretiminde sürdürülebilirlik odaklı projeler hayata geçirilmeye başlandı. Damla sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması, toprak analizine dayalı gübreleme ve çiftçi eğitim programlarıyla bölgesel dönüşüm hedefleniyor. Ancak uzmanlar, bu adımların daha planlı ve yaygın hale getirilmesi gerektiğini vurguluyor.
