Tüketici dernekleri ve yeme-içme sektörü temsilcileri, Ticaret Bakanlığı tarafından hayata geçirilen yeni düzenlemelerin tüketiciye önemli kazanımlar sağlayacağı görüşünde birleşti. "Fiyat Etiketi Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yeni düzenlemeye göre, Gaziantep dahil Türkiye genelinde restoran, lokanta, kafe, pastane gibi yiyecek-içecek hizmeti sunan işletmeler, fiyat listelerini elektronik ortamda Ticaret Bakanlığı’na bildirecek. Böylece tüketiciler, bu işletmelerin fiyat bilgilerine dijital ortamda kolayca ulaşabilecek. Ayrıca, satıcılar tarafından tüketici huzurunda tartılarak satılan ürünlerde artık ambalaj veya kabın ağırlığı (dara) düşülmek zorunda olacak. Bu uygulamayla tüketiciler yalnızca satın aldıkları ürünün gerçek ağırlığı kadar ödeme yapacak.
Gaziantep’te işletmeler, fiyat listelerini karekod (QR kod) yöntemiyle dijital olarak paylaşabilecek; talep eden tüketicilere ise listeyi fiziki olarak göstermekle yükümlü olacak. Bu sayede vatandaşlar fiyat bilgilerine hem dijital hem de fiziki ortamda şeffaf ve hızlı biçimde erişebilecek.
"Aldatıcı indirimlerin önüne geçilecek"
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, yapılan değişikliklerin tüketici açısından son derece olumlu olduğunu belirterek, indirimli satışlarda esas alınacak sürenin 30 günden 10 güne düşürülmesinin “aldatıcı indirimlerin” önüne geçeceğini ifade etti. Küçük, “Her müşterinin akıllı telefon kullanma imkânı olmayabiliyor. Bu nedenle karekod uygulamasının yanında fiyat listelerinin masalarda kalması da önemli. Servis ücreti veya masada oturma süresine göre alınan ücretlerin açıkça belirtilmesi gerekiyor” dedi.
Küçük ayrıca, ürünlerin tartımında daranın düşürülmesinin artık açık bir şekilde düzenlendiğini belirterek, “Bu gelişme, tüketici için çok değerli. Dijital ortamda fiyatlara ulaşılabilmesi, tüketicinin işletmeye gitmeden fiyat karşılaştırması yapabilmesine imkân tanıyacak. Bu değişiklikler tüketicinin korunmasında önemli bir adım olacak.” diye konuştu.
"Fiyat şeffaflığı güçlenecek"
Tüketiciyi Koruma Derneği Genel Başkanı Aziz Koçal ise, yapılan düzenlemelerin “ambalaj darasının düşülmesi, fiyat şeffaflığı ve dijital erişim” açısından olumlu olduğunu vurguladı. Koçal, “İndirimli fiyat uygulamasındaki değişiklik tüketici lehine bir gelişmedir. Ancak bu düzenlemelerin etkin olabilmesi için denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi ve tüketiciye erişimin garanti altına alınması gerekir.” değerlendirmesinde bulundu.
Koçal, işletmelerin fiyat bilgilerini Bakanlığın sistemine yükleme zorunluluğunun kamuoyunun fiyat değişimlerini izlemesini kolaylaştıracağını belirterek, “Bu sistem etkin çalıştığında fiyat istikrarı izlenebilecek ve haksız fiyat artışları daha rahat tespit edilebilecek.” dedi.
Daranın zorunlu hale getirilmesiyle manav, şarküteri, tatlıcı ve kasap gibi işletmelerde tüketicilerin yalnızca gerçek ürün miktarı kadar ücret ödeyeceğini dile getiren Koçal, “İndirimli satışlarda ‘önceki 10 gün içindeki en düşük fiyatın esas alınması’ düzenlemesi, suni indirimlerin ve tüketiciyi yanıltan etiket oyunlarının önüne geçecektir. Bu, ‘önce zam sonra indirim’ uygulamalarına karşı net bir korumadır.” ifadelerini kullandı.
"Rekabet artacak, tüketici kazanacak"
Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl ise son yıllarda en çok şikâyet alan konunun “sürpriz fiyatlar” olduğunu hatırlatarak, bu sorunun önüne geçmek için Bakanlık tarafından menülerin girişte ve masalarda bulunmasının zorunlu hale getirildiğini belirtti.
Yeni düzenlemeyle menü fiyatlarına dijital ortamda ulaşılabilecek olmasının da önemli bir adım olduğunu kaydeden Bingöl, “Bu uygulama hem fahiş fiyatların önlenmesine hem de işletmeler arasındaki rekabetin artmasına katkı sağlayacak. Sonuçta kazanan yine tüketici olacak. Ayrıca bu adım, gıda enflasyonunun düşmesine de dolaylı olarak destek verecek. Yeme-içme sektörü olarak düzenlemeyi gönülden destekliyoruz.” dedi.
Yeni yönetmelik, Gaziantep başta olmak üzere Türkiye genelinde hem tüketici güvenini artırmayı hem de ticarette şeffaflık ve adil fiyat ilkesini güçlendirmeyi hedefliyor.
