Avrupa genelinde etkisini artıran sıcak hava dalgaları, insan sağlığının yanı sıra tarım, su kaynakları ve ekosistem üzerinde ciddi riskler oluşturuyor. Uzmanlar, Türkiye'nin de bu riskli bölgeler arasında yer aldığını vurgularken, Gaziantep gibi Güneydoğu illeri için alarm zillerinin çaldığını belirtiyor.
Avrupa kavruluyor, Türkiye de etkileniyor
Avrupa Birliği’ne bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nin verilerine göre, 2025 Haziran ayı kıta tarihinin en sıcak beşinci Haziranı olarak kayıtlara geçti. Ortalama sıcaklık 18,46 dereceye ulaştı ve bu değer, 1991-2020 ortalamasının 1,10 derece üzerinde gerçekleşti. WMO’ya göre bu artış, küresel ısınmanın öngörülenden çok daha hızlı ilerlediğini gösteriyor.
Fransa’da kırmızı alarm, Türkiye’de yüksek risk
Fransa’da sıcak hava dalgası nedeniyle 16 vilayette kırmızı, 68 vilayette ise turuncu alarm verildi. Türkiye'de ise başta Gaziantep olmak üzere birçok ilde sıcaklıkların mevsim normallerinin oldukça üzerinde seyrettiği bildiriliyor. Boğaziçi Üniversitesi İklim Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nden Prof. Dr. Murat Türkeş, Türkiye’nin iki haftadır etkili olan yeni bir sıcak hava dalgası altında olduğunu ve bu dalgaların süresinin ve şiddetinin giderek arttığını belirtti.
“1,5 derece sınırı her ay aşılıyor”
Prof. Türkeş, “Artık 1,5 derece sınırında değiliz; bu sınır neredeyse her ay aşılıyor. 2050 için yapılan sıcaklık öngörüleri, bugünden yaşanıyor” dedi. Özellikle büyük şehirlerde görülen “kentsel ısı adası” etkisinin, Gaziantep gibi nüfus yoğunluğu ve betonlaşma oranı yüksek şehirlerde sıcaklıkları daha da yukarı çektiği ifade ediliyor.
Gaziantep’te tarım ve su kaynakları tehdit altında
Yalnızca karasal sıcaklıklar değil, deniz suyu sıcaklıkları da alarm veriyor. Akdeniz’e yakın konumda yer alan Gaziantep gibi illerde denizlerden gelen nemli sıcak hava, kuraklık riskini ve buharlaşmayı artırıyor. Bu durum, bölge tarımını ve yer altı su kaynaklarını tehdit ediyor. Uzmanlara göre tarımsal verim kaybı ve su kıtlığı riski her geçen yıl daha da artıyor.
Orman yangınları ve sağlık riskleri kapıda
Yüksek sıcaklık ve düşük nem oranı, yangın riskini de artırıyor. Gaziantep’te yaz aylarında sıkça yaşanan rüzgarlı ve kuru hava koşulları, orman yangınları açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor. Prof. Türkeş, sıcaklığın insan sağlığı üzerindeki etkilerine de dikkat çekerek, yaşlılar, çocuklar, kronik hastalar ve hamilelerin 11.00-17.00 saatleri arasında dışarı çıkmamaları gerektiğini söyledi.
Su tüketin, gölgede kalın
Vatandaşlara alınması gereken önlemleri de hatırlatan Prof. Türkeş, hafif ve açık renkli giysiler tercih edilmesi, bol su tüketimi, doğrudan güneşten kaçınılması ve gölgede kalmanın hayati önem taşıdığını belirtti. Gaziantep Valiliği ve ilgili kurumların da sıcaklık artışlarına karşı bilgilendirme ve tedbir süreçlerini hızlandırması bekleniyor.
