Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) benzer bir model üzerinden yürütülecek sigorta sistemi, gönüllülük esasına dayanacak.
Hem çalışanlardan hem de emeklilerden prim toplanacak; devlet de bu sisteme katkı sağlayacak.
Ağustos’ta Başlıyor: Primli Sistem Uygulanacak
Ağustos ayında hayata geçirilmesi planlanan sistemde, bakımevinde ya da evde bakım seçenekleri yer alacak. Dünyada uygulanan “primli, primsiz ve karma” modeller arasında Türkiye, “primli” sistemi tercih edecek. Böylece yaşlı bakım hizmetleri için bireylerin katkı sağladığı, devletin de desteklediği bir yapı kurulacak.
Devletten Yüzde 30 Katkı Geliyor
Gönüllülük esaslı sistemde; çalışanlar ve emekliler her ay düzenli prim ödeyecek. Devletin katkı oranı için ise yüzde 30’luk destek öne çıkıyor. Prim ödeme süreisinin en az 10 yıl olması bekleniyor. Bu sürenin sonunda, sigortalılar hem emekli maaşı almaya devam edecek hem de bakım ve sağlık desteğinden yararlanabilecek.
Dileyenler, özel sağlık sigortası ile bakım sigortasını birleştirerek daha kapsamlı hizmet alma imkanına sahip olacak.
Amaç Ne?
Sistemin temel amacı; yaşlılıkta oluşacak bakım masraflarını bireylerin ve ailelerin üzerinden alarak, sosyal güvence kapsamına dahil etmek. Yaşlı bireylerin kaliteli yaşam sürmesi ve bakım ihtiyaçlarının güvence altına alınması hedefleniyor.
Neleri Kapsayacak?
Yeni bakım sigortası sistemi, oldukça kapsamlı hizmetleri içerecek:
Evde Bakım Hizmetleri: Hemşire, hasta bakıcı, fizik tedavi desteği
Kurumsal Hizmetler: Huzurevi, yaşlı bakım merkezlerinde konaklama, beslenme, kişisel hijyen, giyinme gibi günlük destekler
Sağlık Takibi: Alzheimer, parkinson, demans gibi nörolojik hastalıkların takibi
Psikolojik Destek: Danışmanlık ve terapi hizmetleri
Cihaz Desteği: Medikal ekipman ve cihaz temini
Sistem Nasıl İşleyecek?
Sigortaya isteyen herkes katılabilir. Bireyler bu sigortayı hem kendileri hem de ebeveynleri için yaptırabilecek. Prim ödeyen bireyler yaşlılık dönemlerinde evde ya da kurumsal bakım hizmetlerinden faydalanabilecek. Sisteme prim ödemek zorunlu olmayacak, ancak devletten teşikli katkı alınabilecek.
Yaş Sınırı Kaç?
Sistemin öngördüğü kriterleri yerine getiren bireyler, 60 yaşından itibaren sigortadan yararlanabilecek. Bu yaş itibariyle evde veya bakım merkezlerinde hizmet almaya hak kazanılacak.
Dünyadaki Uygulamalar
Dünyada üç ayrı model uygulanıyor:
Primli Sistem: Sigortalılar gelirleri üzerinden yüzde 1.5 ila 3.5 oranında prim ödüyor. ABD, Japonya, Hollanda, Lüksemburg ve Kore bu sistemi uyguluyor.
Primsiz Sistem: Vergilerle finanse ediliyor.
Karma Sistem: Almanya’da uygulanan bu sistem, hem prim hem vergiyle destekleniyor.
Özel Bakım Merkezleri Ne Kadar?
Ankara başta olmak üzere birçok şehirde özel huzurevi ve bakım merkezlerinin ücretleri oldukça yüksek.
Ankara’da: Aylık ücretler KDV hariç 9.835 TL ile 59.503 TL arasında.
İstanbul’da: Üretler 15 bin TL'den başlayıp 78.975 TL’ye kadar çıkabiliyor.