Dar gelirli hanelere düzenli gelir desteği
Yeni model kapsamında, aylık geliri belirlenen seviyenin altında kalan ailelere düzenli maaş desteği sağlanması hedefleniyor. Asgari ücretin altında gelire sahip haneler için geliştirilen sistem, gelir açığının devlet tarafından tamamlanmasını esas alıyor.
Pilot uygulama sınırlı sayıda ilde başlayacak
Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi olarak tanımlanan uygulama, 2026 yılında bir veya iki ilde pilot olarak hayata geçirilecek. Pilot sürecin ardından elde edilecek sonuçlar değerlendirilerek uygulamanın ülke geneline yayılması planlanıyor.
Devlet istihdama yönlendirmede aktif rol alacak
Model, yalnızca maddi destekle sınırlı olmayacak. Çalışabilir durumda olan bireyler için mesleki danışmanlık, işe yönlendirme ve iş bulma hizmetleri de sağlanacak. Böylece ailelerin kalıcı gelir elde etmeleri amaçlanıyor.
Asgari ücret düzeyinde gelir güvencesi
Yeni destek sistemiyle, her hanenin en az asgari ücret seviyesinde bir gelir güvencesine sahip olması hedefleniyor. Hane geliri bu seviyenin altında kaldığında, eksik tutar devlet tarafından tamamlanacak.
Vatandaşlık Maaşı için hazırlıklar tamamlanıyor
Dar gelirli aileleri yakından ilgilendiren Vatandaşlık Maaşı uygulaması, AK Parti tarafından 2023 yılında gündeme getirilmişti. Uygulamanın, 2026 itibarıyla pilot illerde test edilmesi öngörülüyor.
Uygulama iki kurumun koordinasyonunda yürütülecek
Pilot çalışmanın koordinasyonu Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından birlikte yürütülecek. Pilot illerdeki sonuçlara göre sistemin kapsamı genişletilecek.
Kimler yararlanabilecek?
Sistem, özellikle gelir istikrarsızlığının yüksek olduğu veya iş gücüne katılım oranının düşük seyrettiği bölgelerdeki haneleri kapsayacak. Ailede hiç kimsenin çalışmadığı ya da toplam hane gelirinin asgari ücretin altına düştüğü durumlarda destek devreye girecek.
Destek birey değil, aile üzerinden hesaplanacak
Vatandaşlık Maaşı, bireysel gelir yerine hane gelirini esas alan bir modelle uygulanacak. Destek tutarı belirlenirken hanenin toplam aylık geliri dikkate alınacak ve eksik kalan miktar devlet tarafından tamamlanacak.
Ödemeler ne zamana kadar sürecek?
Vatandaşlık Maaşı ödemeleri, hanedeki bireylerden en az birinin istihdama katılmasına kadar devam edecek. Aileden bir kişinin işe yerleşmesiyle birlikte maaş ödemesi sona erecek. Ancak bu süreçte istihdam destekleri ve yönlendirmeler sürecek.
Vatandaşlık Maaşı tutarı henüz netleşmedi
Asgari gelir seviyesinin ne kadar olacağına ilişkin rakamlar henüz açıklanmadı.
Mevcut sosyal yardım uygulamalarında ise hane içinde kişi başına düşen aylık gelirin, net asgari ücretin üçte birinin altında olması temel kriter olarak kabul ediliyor.
Tamamlayıcı ödeme modeli uygulanacak
Program, Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi’nin temelini oluşturuyor. Hane gelirinin asgari ücreti karşılamaması durumunda, devlet aradaki farkı ödeyerek gelir seviyesini asgari ücret düzeyine çıkarmayı amaçlıyor. Bu sayede ülkede hiçbir hanenin asgari ücretin altında bir gelirle yaşamaması hedefleniyor.
