2011’den Bu Yana Değişen Piyasa
2011 yılında Suriye’deki iç savaştan kaçan Suriyeliler, yoğun şekilde Türkiye’ye yerleşmeye başladı.
Özellikle Gaziantep başta olmak üzere Kilis ve Şanlıurfa gibi illerde Suriyelilerin sayısının artması, kira piyasasını doğrudan etkiledi.
Alternatif konut seçenekleri azalırken, yüksek kira fiyatlarından şikâyetçi olan Türk vatandaşları, Suriyelilerin gelmesiyle boş olan evlerin hızla dolduğunu ve ev sahiplerinin kiraları daha çok Suriyelilere vermeyi tercih ettiğini dile getirdi.
Ev Sahipleri Ne Diyor?
Gaziantep’te bazı ev sahipleri, Suriyeli kiracıların kira konusunda kendilerini zorlamadıklarını çoğu zaman pazarlık yapmadığını söylüyor.
Bu nedenle bazı mülk sahipleri, kiralarını Suriyelilere vermeyi daha avantajlı görüyor. Ancak bu durum, vatandaşlar arasında, “kiralar bizim yüzümüzden değil, piyasanın genel durumu ve talep fazlalığı nedeniyle yükseldi” şeklinde savunmalarla da karşılık buluyor.
Bazı ev sahipleri ise Suriyelilerin dönüşüyle birlikte kiralarda kısa vadeli bir düşüş yaşanabileceğini, ancak pahalılık ve enflasyon nedeniyle bu etkinin uzun sürmeyeceğini belirtiyor.
Arz-Talep Dengesi Değişebilir
Gaziantep’te kiralık konut piyasasında uzun süredir yaşanan arz sıkıntısı, kira fiyatlarını yüksek seviyelerde tutuyor.
Uzmanlara göre Suriyeli nüfusun ülkelerine dönüşü, özellikle Suriyelilerin yoğun yaşadığı mahallelerde arzı artırarak fiyatlarda kısmi bir “normalleşme” sağlayabilir.
İstanbul Ticaret Odası Gayrimenkul Hizmetleri Meslek Komitesi Başkanı Hakan Akdoğan, bu durumun ev sahiplerinin kiracılara daha ağır şartlar sunma eğilimini azaltabileceğini belirtiyor.
Kısa Vadede Büyük Düşüş Beklenmiyor
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, dönüşlerin kira fiyatlarını kısmen aşağı çekebileceğini ancak kısa vadede ciddi bir düşüş beklemenin gerçekçi olmadığını ifade ediyor.
Aşa, “Etkiler daha çok uzun vadede hissedilir. İlk etapta dramatik fiyat inişleri olmayacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Etki Yüzde 10’u Geçmez
Gaziantep Emlakçılar Odası eski Başkanı Ramazan Aslan, bazı Suriyeli ailelerin dönüş planları yaptığını ancak bu hareketin sınırlı olacağını vurguluyor. Aslan’a göre olası fiyat düşüşü yüzde 10’u aşmayacak ve bu etki geçici olacak. Ayrıca, İran’dan gelebilecek olası göç dalgalarının kira piyasasında yeniden baskı oluşturabileceğini belirtiyor.
Reyhanlı Örneği Umut Veriyor
Suriye sınırındaki Reyhanlı’da Suriyelilerin ülkelerine dönmesiyle kiralarda ciddi düşüşler yaşandı. İlçede 16 bin TL’ye kiralanan evlerin bazıları şu anda 8 bin TL seviyesine geriledi. Bu gelişme, Gaziantep’te de benzer bir eğilimin oluşabileceğine dair umutları artırsa da uzmanlar, şehrin yapısal konut sorunlarının fiyatlarda kalıcı düşüşü zorlaştıracağını ifade ediyor.
Kalıcı Çözüm İçin Arz Artışı Şart
Uzmanlar, kira fiyatlarında kalıcı bir denge sağlanması için sadece göç hareketlerine değil, aynı zamanda yeni konut üretimine odaklanılması gerektiğini vurguluyor. Suriyeli nüfusun dönüşünün tek başına piyasayı normalleştiremeyeceği, yapısal konut arzı sorununun çözülmesinin şart olduğu belirtiliyor.
