Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), milyonlarca çalışanı ilgilendiren Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHSZ) ile ilgili uzun zamandır beklenen yeni düzenlemeleri açıkladı.
Mayıs 2025’te yürürlüğe girecek bu değişiklikler, bazı meslek gruplarına avantaj sağlarken birçok meslek için erken emeklilik hakkını tamamen kaldırıyor.
Yıpranma Payında Yeni Dönem ve Meslek Kodları
SGK tarafından yayımlanan 98 sayfalık meslek kodları listesi, 47-51 yaş aralığında erken emeklilik bekleyen çalışanları doğrudan etkiliyor.
Artık yıpranma payından faydalanabilmek için yalnızca tehlikeli ya da ağır işlerde çalışmak yeterli olmayacak; bu işlerde fiilen risk taşıyan görevlerde bulunmak zorunlu hale getirildi.
Bu kapsamda, örneğin maden ocağında idari görevde bulunan muhasebeciler bu haktan yararlanamayacak.
Hangi Meslekler Yıpranma Payını Kaybediyor?
Yeni düzenleme ile erken emeklilik hakkını yitiren meslekler şunlar:
Belediye başkanları
Muhasebeciler ve mali müşavirler
Uluslararası ticaret uzmanları
Spor kulübü yöneticileri
Bar çalışanları
Balık toptancıları
Şirket danışmanları ve sekreterler
Aşçılar, çaycılar ve hizmet personeli
Bekçiler (emniyet ve TSK personeli hariç)
Yıpranma Payından Yararlanmaya Devam Eden Meslekler
SGK’nın bu düzenlemesi bir “temizlik” olarak değerlendiriliyor; amaç, yıpranma payını gerçek ihtiyaç sahiplerine vermek.
Yıpranma payından faydalanmaya devam edecek meslekler ise şöyle:
Yer altı madenciliği: Sadece fiilen üretim ve kazı işlerinde çalışanlar
Demir-Çelik Sanayi: Yüksek fırın ve ağır metalürji işçileri
Asit ve cıva üretimi: Kimyasal risk altında olan çalışanlar
Sağlık sektörü: Doktor, hemşire, röntgen teknisyeni gibi sağlık çalışanları
Güvenlik güçleri: Emniyet, jandarma, sahil güvenlik ve MİT personeli
Basın çalışanları: Gazeteciler ve TRT personeli
İtfaiye: Yangın söndürme personeli
Ceza infaz kurumu çalışanları: Gardiyanlar ve diğer görevliler
Türk Silahlı Kuvvetleri: Askeri personel
Meslek Kodları Denetimi Sıkılaştırıldı
Yeni sistemin sorunsuz işlemesi için SGK, meslek kodlarının denetimini sıkılaştırdı.
Nisan 2025 dönemine ait sigorta bildirgeleri Mayıs ayında işleme alınırken, işverenlerin kullandığı meslek kodları titizlikle kontrol edilecek.
FHSZ kapsamında olmayan meslek kodları ile yapılan bildirimler otomatik olarak reddedilecek. Böylece, yıpranma payı hakkı sadece gerçek şartları taşıyan çalışanlara sağlanacak.
