Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait “İstatistiklerle Aile” araştırmasının sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.
Açıklanan veriler, Türkiye’deki hanehalkı tipleri, akraba evliliği oranları ve aile büyüklüğü gibi başlıkları kapsarken; Gaziantep ve Şanlıurfa gibi şehirler arasındaki demografik farklılıkları da ortaya koydu.
Şanlıurfa Birinci, Gaziantep İkinci Sırada
Akraba evliliği yapan birey sayısında Şanlıurfa 155 bin 779 kişi ile ilk sıraya yerleşti.
Gaziantep ise 148 bin 307 birey ile ikinci sırada yer aldı. İki şehir arasında 7 bin 472 kişilik fark dikkat çekti.
Toplam evli birey sayısının 960 bin 197 olduğu Gaziantep’te, akraba evliliği yapmış bireylerin oranı %15,4 olarak belirlendi. Şehirde 2024 yılı içerisinde gerçekleşen toplam evlilik sayısı 16 bin 731 olurken, bunların 1.193’ü akraba evliliği olarak kayıtlara geçti. Bu da yeni evlilikler içinde %7,1’lik bir orana tekabül ediyor.
Gaziantep, Çekirdek Ailede Türkiye Birincisi
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre, Gaziantep tek çekirdek aileden oluşan hanehalkı oranında Türkiye’nin zirvesine yerleşti.
Kentte bu oran %71 olarak tespit edildi. Gaziantep’i %70,8 ile Şanlıurfa ve %70,7 ile Diyarbakır takip etti.
Buna karşın, tek çekirdek aileden oluşan hanehalkı oranının en düşük olduğu iller ise sırasıyla Tunceli (%50,5), Gümüşhane (%51,9) ve Artvin (%54,1) oldu. Bu durum, bölgesel farklılıkları açık bir şekilde ortaya koydu.
Gaziantep’te Haneler Nasıl Dağılıyor?
2024 verilerine göre Gaziantep’te toplam hanehalkı sayısı 575 bin 598 olarak belirlendi. Bu hanelerin dağılımı şu şekilde gerçekleşti:
Tek kişilik hanehalkı: 83 bin 743
Tek çekirdek aile: 410 bin 960
En az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan haneler: 70 bin 763
Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan haneler: 10 bin 132
Bu verilere göre Gaziantep’teki hane yapısının büyük ölçüde çekirdek ailelerden oluştuğu net bir şekilde görülüyor.
Çocuk ve Yaşlı Nüfusun Hane Dağılımı
Gaziantep’te 0-17 yaş grubunda çocuk bulunan hane oranı %59,2 iken, çocuk bulunmayan hanelerin oranı %40,8 olarak belirlendi. Çocuk bulunan hanelerin çocuk sayısına göre dağılımı ise şöyle:
1 çocuk: %18,7
2 çocuk: %19,2
3 çocuk: %13,0
4 çocuk: %5,9
5 ve üzeri çocuk: %2,5
Öte yandan, yaşlı bireylerin yaşadığı haneler de dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu.
Gaziantep’te en az bir yaşlı fert bulunan hane sayısı 101 bin 398 olarak açıklandı. Bu hanelerin dağılımı ise şu şekilde oldu:
Tek kişilik yaşlı haneler: 24 bin 409
Tek çekirdek aile içinde yaşlı birey bulunan haneler: 47 bin 810
Çekirdek aile ve diğer kişilerle birlikte yaşanan haneler: 26 bin 672
Çekirdek aile bulunmayan yaşlı toplu haneler: 2 bin 507
Toplumsal Gelişmenin Anahtarı Aile Yapısı
Sosyologlara göre çekirdek ailelerin artışı, modernleşen kent yaşamının bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Akraba evliliklerinin ise hala yüksek seviyelerde olması, geleneksel yapıların etkisini koruduğuna işaret ediyor.
Bu tür veriler, sosyal politikaların planlanmasında önemli rol oynuyor.
