Eğer bu sürelerin dışında bir çalışma yapıldıysa, bu fazla mesai olarak kabul edilir ve işçinin net saatlik ücretinin 1.5 katı olarak ödenmesi gerekir.
Ayrıca, günlük 11 saati aşan çalışmalar da fazla mesai olarak değerlendirilir. Bazı iş sözleşmelerinde fazla mesai ücretinin maaşa dahil olduğu belirtilse de, yıllık 270 saatlik bir sınırlama vardır.
Avukat Ezgi Esnik Günay, fazla mesai ücretinin doğru hesaplanmasıyla ilgili detayları verdi. İşte Yargıtay kararı ve işçilerin hakları.
Fazla Mesai Ücretinizi Doğru Alıyor Musunuz?
Eğer fazla mesai ücretinizi doğru alıp almadığınızı bilmiyorsanız, bu yazı size rehber olacak. Haftalık 45 saatin üzerinde çalışan herkes bu durumdan etkileniyor.
Günlük 11 saati aşan çalışmalar için yasal olarak fazla mesai ödenmesi gerekiyor. Fazla mesai ücreti maaşa dahil edilip edilemeyeceği ve yıllık 270 saat sınırlaması konusunda Avukat Ezgi Esnik Günay, çalışanları uyarıyor.
Fazla Mesai Hakkınızı Koruyun
Çalışma hayatındaki dengeler değişiyor ve fazla mesai düzenlemeleri yeniden gündemde. Avukat Ezgi Esnik Günay, fazla mesai haklarınızı doğru şekilde alabilmeniz için bilmeniz gereken tüm detayları açıkladı.
İş Kanunu'na göre işçilerin haftalık çalışma saati 45 saat olarak belirlenmiştir. Bu durumda, bu süreyi aşan her saat fazla mesai olarak kabul edilir ve işçiye net saatlik ücretinin 1.5 katı olarak ödenmelidir.
Fazla Mesai Ücreti Nasıl Hesaplanır?
Avukat Ezgi Esnik Günay, fazla mesai ücretinin nasıl hesaplanması gerektiğini şu şekilde açıklıyor:
"İşçinin günlük çalışma saati hesaplanırken, çay ve yemek molası gibi ara dinlenme süreleri çıkarılmalıdır. Ardından, işçinin haftalık çalışma saati hesaplanır. Örneğin, sabah 9'da işbaşı yapan ve akşam 6'da çıkan bir kişi, günlük 9 saat çalışıyordur. Ara dinlenme süresi de bir saat olarak çıkarıldığında, haftalık çalışma saati, 5 veya 6 günle çarpılarak hesaplanır. Diyelim ki kişi, 6 gün çalışıyor, bu durumda haftalık çalışma saati 54 saattir. Bu kişi haftada 9 saat fazla mesai yapmaktadır."
İş Sözleşmelerine Göre Mesai Ücreti
İşçinin haftalık 45 saatin üzerinde çalıştığı her saat fazla mesai olarak kabul edilmeli ve bu fazla mesai, günlük saatlik ücretinin 1,5 katı olarak ödenmelidir. İşçinin saatlik ücreti, net maaşının 225'e bölünmesiyle bulunur.
Peki, 225 nasıl hesaplanır? Günlük çalışma süresi 7,5 saat olarak kabul edilir. Bu da 30 günle çarpıldığında 225 saat eder. Yani iş kanununa göre, günlük çalışma süresi genelde 7,5 saattir.
Fazla Mesaiye Yasal Kalkan: Günlük 11 Saati Aşan Çalışmalar
İş Kanunu’na göre, günlük çalışma süresi en fazla 11 saat olmalıdır. Eğer bu süre aşılırsa, haftalık 45 saati geçmese bile, fazlalık kısmın mesai olarak ödenmesi gerekir. Günlük 11 saati aşan çalışmalar için fazla mesai ücreti ödenmelidir.
Mesai Ücretini Hesaplama Örneği
Örneğin, 10.000 TL maaş alan bir işçinin saatlik ücreti 10.000 TL / 225 = 44,44 TL olur. Eğer bu kişi fazla mesai yaparsa, 44,44 TL’nin 1,5 katı, yani 66,66 TL olarak mesai ücreti ödenmelidir.
Mesai Ödemesinin Yasal Zorunluluğu
Eğer işveren, fazla mesaiyi 1,5 katı olarak ödemezse, çalışan haklı fesih sebebiyle işten ayrılma hakkına sahiptir. İşverenin fazla mesaiyi ödeme konusunda yasal sınırlara uymaması durumunda, işçi dava açabilir. Ayrıca, fazla mesai ödemelerinde zaman aşımı süresi de 5 yıl olarak belirlenmiştir.
Fazla Mesai Maaşa Dahil Edilebilir Mi?
Fazla mesai maaşa dahil edilebilir ancak bu durum oldukça sınırlıdır. İş sözleşmelerinde fazla mesainin maaşa dahil olduğu belirtilse de, Yargıtay'a göre yıllık 270 saat sınırlaması vardır. 270 saat sınırlaması aşılmamalıdır. Ayrıca, bu 270 saati aşan her fazla mesai saati 1,5 katı ücretle ödenmelidir.
İşverenin Yasal Sinirlara Uymaması Durumunda Haklarınız
Eğer işveren, 22,5 saatten fazla fazla mesai ödemesi yapmışsa, yıllık toplam 270 saati geçmese bile, bu fazlalık 1,5 kat ücretle ödenmelidir.
Bu ödemelerin yapılmaması durumunda, çalışan haklı fesih hakkına sahip olur. İşverenin, fazla mesaiyi yoğunlaştırarak yılın belirli dönemlerinde çalıştırması da yasal sınırları aşmaktadır.
