İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin feshi sürecinde taraflara tanınan haklar doğrultusunda ödenen bir tazminat türüdür.

İşçi veya işveren tarafından iş sözleşmesinin sona erdirilmesi durumunda, taraflardan birinin karşı tarafa önceden haber vermemesi hâlinde ihbar süresine karşılık gelen ücretin ödenmesi gerekir.

Bu uygulama, işverenin yeni bir çalışan bulması ya da işçinin yeni bir iş araması için zaman tanıma amacı taşır.

İhbar tazminatı, çalışanın son brüt maaşı üzerinden hesaplanır.

İşveren tarafından geçerli sebep olmaksızın işten çıkarılanlar

İhbar Süresi Ne Kadar?

İhbar süresi, işçinin aynı işyerinde çalıştığı süreye bağlı olarak belirlenir:

6 aydan az çalışanlar için: 2 hafta

6 ay - 1,5 yıl arası çalışanlar için: 4 hafta

1,5 yıl - 3 yıl arası çalışanlar için: 6 hafta

3 yıldan fazla çalışanlar için: 8 hafta

Bu süreler hem işçi hem de işveren için geçerlidir. Taraflardan biri, bu sürelere uymaksızın iş sözleşmesini feshederse, diğer tarafa tazminat ödeme yükümlülüğü doğar.

İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İhbar tazminatı, işçinin brüt maaşı üzerinden, çalıştığı süreye göre belirlenen ihbar süresiyle çarpılarak hesaplanır.

Hesaplama yapılırken işçinin temel maaşı dışında; prim, ikramiye gibi düzenli ödemeler de dikkate alınır. Ancak yol, yemek ve konaklama gibi sosyal yardımlar hesaba katılmaz.

Örnek: 6 yıldır çalışan ve brüt maaşı 20.000 TL olan bir işçi için ihbar süresi 8 haftadır. Bu durumda ihbar tazminatı, 20.000 TL'nin 2 aylık karşılığı olan 40.000 TL olur.

İhbar Tazminatı Ne Zaman Ödenir?

İhbar süresine uymadan işten çıkarılan ya da ayrılan kişinin hak kazandığı ihbar tazminatı, iş akdinin sona erdiği tarihten itibaren ödenmelidir. Gecikme durumunda faiz işletilebilir.

Taraflar isterlerse ihbar süresini kullanmak yerine bu sürenin karşılığı kadar tazminat ödeyerek iş sözleşmesini feshedebilir.

Kimler İhbar Tazminatı Alabilir?

İş sözleşmesi belirsiz süreli olan işçiler

İşveren tarafından geçerli sebep olmaksızın işten çıkarılanlar

İş sözleşmesini haklı bir neden olmaksızın fesheden işverenler

Ancak;

Disiplin suçu ya da ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeniyle işten çıkarılanlar

Deneme süresi içinde işten ayrılanlar

ihbar tazminatı alamazlar.

Emeklilikte İhbar Tazminatı Alınır mı?

Emeklilik durumunda ihbar tazminatı ödenmez. Çünkü emeklilik, işçinin kendi isteğiyle işten ayrılması anlamına gelir.

Dolayısıyla işverenin hizmet beklentisi bulunmadığı için ihbar süresi şartı da aranmaz.

İhbar Süresi İçinde İş Arama İzni Var mı?

İş Kanunu'na göre, işverenin iş sözleşmesini feshetmesi durumunda, işçiye ihbar süresi boyunca yeni bir iş araması için günlük 2 saat izin verilmesi gerekir.

Bu izin süresi, işçiye ücretli olarak verilir ve işçinin talebi hâlinde toplu olarak da kullandırılabilir.

İhbar Tazminatı Zamanaşımı Süresi

İhbar tazminatına ilişkin alacaklar, 5 yıl içinde talep edilmelidir. Bu sürenin sonunda alacak hakkı zamanaşımına uğrar.

İhbar tazminatı, işçi ve işveren arasında iş sözleşmesinin sona ermesi sürecinde hakların korunmasına yönelik önemli bir güvence mekanizmasıdır.

Doğru hesaplanması ve zamanında ödenmesi hem iş barışı hem de taraflar arasındaki hukuki güvenlik açısından büyük önem taşır. İşverenler ve çalışanlar, bu süreci sağlıklı yönetebilmek için iş hukuku danışmanlığı almaktan çekinmemelidir.