Zeytin, hem sofralık hem de yağlık olarak tüketilen en değerli tarım ürünlerinden biridir.
Ancak bu değerli ürünün kalitesi, hasadın doğru zamanda yapılmasına bağlı olduğu aktarıldı. Zeytinin toplanma zamanı; yeşil, siyah ya da yağlık olarak kullanılmasına göre değiştiği ifade ediliyor. Her zeytin türü için farklı dönemlerde yapılan hasat, ürünün hem lezzetini hem de verimini doğrudan etkiliyor.
Gaziantep ve çevresindeki zeytin üreticileri de her yıl Eylül ayından itibaren hasat hazırlıklarına başlıyor.
Türkiye’nin zeytin üretim bölgelerinde olduğu gibi Gaziantep’te de hasat süreci Eylül ayında başlıyor ve Aralık ayına kadar devam ediyor. İlk olarak yeşil ve yağlık zeytinlerin toplandığı süreç, daha sonra siyah zeytin hasadıyla tamamlanıyor.
Yeşil Zeytin Ne Zaman Toplanır?
Çizme veya kırma yeşil zeytin olarak işlenecek meyveler, genellikle Eylül ve Ekim aylarında toplanır. Yeşil salamura yapılacak sofralık zeytinlerin hasadı ise meyvenin rengi zeytin yeşilinden sarımsı yeşile döndüğünde başlar.
Gaziantep’teki üreticiler, bu dönemde toplanan zeytinlerin hem sert dokusunu koruduğunu hem de fermente işlemine uygun hale geldiğini belirtiyor. Geç kalınması durumunda meyve olgunlaşarak siyahlaşır ve sofralık kalitesini kaybeder.
Siyah Zeytin Ne Zaman Toplanır?
Siyah salamura veya sele zeytini olarak değerlendirilecek zeytinler, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında hasat edilir. Ancak bu tarih, bölgenin iklim koşullarına ve yıl içindeki sıcaklık değişimlerine göre farklılık gösterebilir.
Siyah sofralık zeytinlerde en uygun hasat zamanı, kararmanın kabuktan meyve etine geçtiği ve danelerin tam iriliğine ulaştığı dönemdir. Gaziantep’te bu dönem, özellikle verim ve lezzet açısından büyük önem taşıyor.
Zeytinyağı İçin Yağlık Zeytin Ne Zaman Toplanır?
Yağlık zeytinlerin hasadı, meyvede yağ oranının en üst seviyeye ulaştığı, yani ağaçta yeşil meyvenin kalmadığı dönemde yapılmalıdır. Bu dönem genellikle Kasım sonu ile Ocak başı arasına denk gelir.
Gaziantep’te yağlık zeytin hasadında kullanılan yöntemler de kaliteyi belirliyor. Zeytin Toplama yöntemleri şu şekilde sıralanıyor:
Yerden toplama: Düşmüş zeytinlerden yapılan yağın asit oranı yüksek olur ve yemeklik kalite sağlamaz. Bu yöntem genellikle sabun üretiminde kullanılır.
Sırıkla çırpma: Ağaçlara zarar verebileceği ve hastalık riskini artırabileceği için önerilmez.
Elle toplama: Natürel sızma zeytinyağı üretmek isteyen üreticiler bu yöntemi tercih eder. Meyve zarar görmez, asit oranı düşük olur ve yüksek kalite elde edilir.
Mekanik hasat: Dalları sarsarak veya meyveyi silkerek yapılan modern yöntem, işçilikten tasarruf sağlar, verimi artırır ve ağaç üzerinde olumlu etki bırakır.
Gaziantep'te Hasat Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gaziantep’te zeytin hasadı sırasında nemli havalarda ekipmanların her ağaçtan sonra temizlenmesi, hastalıklı yaprak ve dalların bahçeden uzaklaştırılması büyük önem taşıyor.
Hasat sonrası ağaçlara koruyucu ilaçlama yapılması, bir sonraki sezonun verimi için kritik rol oynuyor.
Zeytinin ne zaman toplandığı, elde edilecek ürünün kalitesini doğrudan belirler.
Gaziantep’te yeşil, siyah ve yağlık zeytinlerin her biri için doğru zamanda yapılan hasat, hem sofralık lezzet hem de yüksek kaliteli zeytinyağı üretimi açısından kritik öneme sahip.