Gaziantep’te kuraklık, don ve düzensiz yağışlar hem Antep fıstığında hem de zeytin üretiminde ciddi kayıplara yol açtı.
Rekolte kaybının önümüzdeki yıl da süreceği öngörülüyor. Uzmanlar, iklim değişikliğine karşı acil önlem çağrısı yapıyor.
Fıstıkta rekolte kaybı yüzde 40’a ulaştı
Gaziantep’te bu yıl Antep fıstığında yüzde 30–40 oranında rekolte kaybı yaşandı.
Özellikle Barak Ovası ve çevresindeki bahçelerde ürün verimi neredeyse sıfıra indi.
Metrekareye düşen yağış miktarı 150–200 kg seviyesine kadar gerilerken, ideal seviye olan 450–500 kg’ın çok altında kalındı.
Ziraat Yüksek Mühendisi Cindo Bozkaya, kuraklık ve don olaylarının üreticiyi çaresiz bıraktığını belirterek, “Bu yıl yaşanan kayıplar önümüzdeki yıl da devam edecek. Çiftçiler üst üste iki yıl yok yılı riskiyle karşı karşıya” uyarısında bulundu.
Fiyatlar Yükseldi Ama Üretici Kazanamadı
Ürün kaybı piyasaya da yansıdı. Antep fıstığı kırmızı kabuklu 240 liradan satılırken şu anda 600 lira.
Kavlak 200 liraya satılırken şu anda 720 lira. İç fıstık 700 lira civarındayken şimdi 1800-2000 lira.
Ancak verim kaybı nedeniyle çiftçiler artan fiyatlardan yeterince gelir elde edemedi. Pek çok bahçede meyve oluşmadığı için üretici emeğinin karşılığını alamadı.
Zeytinde yüzde 40 Düşüş Beklentisi
Sadece fıstık değil, zeytinde de tablo endişe verici. TÜİK’in ilk bitkisel üretim tahminine göre, Türkiye genelinde 2025’te zeytin üretiminin %40 oranında düşmesi bekleniyor.
Gaziantep, Şanlıurfa ve Adıyaman’daki üreticiler, kuraklık ve mevsim normallerinin dışında seyreden iklim koşulları nedeniyle kalite kaybı ve düşük verimle karşı karşıya.
Uzmanlara göre, sulanabilir arazilerin artırılması, iklim değişikliğine dayanıklı çeşitlerin araştırılması ve yerel türlerin korunması önümüzdeki süreçte kritik önem taşıyor.
Gaziantep’in İklim Gerçeği
Meteoroloji verilerine göre, Gaziantep’te 2025 Haziran ayı sıcaklık ortalaması, 1991–2020 dönemi ortalamasının 1,1 derece üzerinde kaydedildi.
Uzmanlar bu artışın, 2050 yılına dair iklim senaryolarının şimdiden yaşandığını gösterdiğini vurguluyor.
