Gaziantep’te kiracıları ve ev sahiplerini yakından ilgilendiren kira düzenlemesinde yeni dönem başladı.
Konut kiralarında 2022 yılından bu yana uygulanan yüzde 25 zam sınırı 1 Temmuz 2024 itibarıyla sona erdi. Artık Gaziantep’te de hem konut hem de işyeri kiralarında artış oranı, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 12 aylık TÜFE ortalamasına göre belirlenecek.
Yüzde 25 Sınırı Neden Getirilmişti?
Kira artışlarının hızla yükselmesi ve özellikle büyükşehirlerde kiracıların ciddi mağduriyet yaşaması nedeniyle, 2022 yılında Türk Borçlar Kanunu’na eklenen geçici maddeyle konut kira artışları en fazla yüzde 25 ile sınırlandırılmıştı.
Bu uygulama önce 2023’e, ardından 2024’e kadar uzatıldı. Ancak Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in açıklamaları doğrultusunda, 1 Temmuz 2024 sonrası için yeni bir uzatma yapılmadı ve sınır tamamen kaldırıldı.
Yeni Sistem Nasıl İşleyecek?
Artık kira sözleşmeleri yenilendiğinde, ev sahipleri yalnızca TÜFE’nin 12 aylık ortalaması kadar zam yapabilecek.
TÜFE’nin yüksek olduğu dönemlerde bu oran yüzde 60’lara kadar çıkabilirken, enflasyonun düşmesiyle birlikte kira artış oranı da otomatik olarak gerileyecek. Böylece hem ev sahibi hem de kiracı için yasal çerçeve netleşmiş olacak.
Örneğin, Temmuz 2025 için açıklanan TÜFE 12 aylık ortalaması yüzde 41,13 oldu. Bu da aylık 10 bin TL olan bir konut kirasının en fazla 14 bin 113 TL’ye çıkabileceği anlamına geliyor.
İşyerleri İçin Durum
İşyeri kiralarında yüzde 25 sınırı hiçbir zaman uygulanmadı. Ticari kiralamalar zaten yıllardır TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre artıyordu. Yeni dönemde işyerleri için mevcut sistem aynı şekilde devam edecek.
Beş Yıl Kuralı ve Dava Hakkı
Türk Borçlar Kanunu’na göre, kira sözleşmesinin beşinci yılı dolduğunda taraflardan biri kira tespit davası açabiliyor.
Bu davalarda hâkim, TÜFE’nin 12 aylık ortalaması, emsal kira bedelleri, kiralanan evin durumu ve hakkaniyet ilkelerini dikkate alarak yeni kira miktarını belirliyor. Dolayısıyla, kira artışları yalnızca TÜFE’ye değil, emsal fiyatlara da bağlanabiliyor.
Arabuluculuk Zorunluluğu
1 Eylül 2023’ten itibaren kira kaynaklı uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvuru zorunlu hale geldi. Ev sahibi ve kiracı arasında anlaşmazlık yaşandığında önce arabuluculuk süreci işletiliyor, çözüm sağlanamazsa dava yoluna gidiliyor.
Temmuz 2025 Kira Artış Oranı Belli Oldu
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Haziran ayı enflasyon verilerini açıklamasıyla birlikte Temmuz ayında uygulanacak kira artış oranı da netleşti.
Haziran’da enflasyon aylık yüzde 1,37, yıllık ise yüzde 35,05 olarak kaydedildi. Bu veriler doğrultusunda ev ve iş yerlerinde geçerli olacak kira zammı oranı yüzde 43,23 olarak belirlendi.
Ev Ve İş Yerleri İçin Tavan Oran Yüzde 43,23
Kira kontrat süresi Temmuz ayında dolan kiracılar ve işletme sahipleri, sözleşmelerini yüzde 43,23 oranında artırılmış bedel üzerinden yenileyecek.
Bu oran, hem konut hem de iş yerleri için geçerli yasal üst sınır niteliği taşıyor. Ev sahipleri bu oranın altında artış yapmayı tercih edebilir, ancak TÜFE oranının üzerinde yapılacak her zam hukuken geçersiz sayılıyor.
Kira Artışı Nasıl Hesaplanıyor?
Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesi uyarınca kira artışları, bir önceki yılın TÜFE 12 aylık ortalamasına göre hesaplanıyor. 1 Temmuz 2024 itibarıyla kaldırılan yüzde 25 zam sınırının ardından kira artışları tamamen TÜFE’ye endekslendi.
Örnek hesaplama:
Mevcut kirası 10.000 TL olan bir konut için TÜFE ortalaması yüzde 43,23 olduğunda, artış miktarı 4.323 TL oluyor.
Yeni kira bedeli = 10.000 + 4.323 = 14.323 TL.
İşyerlerinde De Aynı Yöntem Geçerli
İş yeri kiralarında da aynı hesaplama yöntemi uygulanıyor. Ancak sözleşmede farklı bir oran belirlenmişse ve bu oran TÜFE sınırını aşmıyorsa, sözleşmedeki oran esas alınabiliyor. Bu durumda kiracılar ve ev sahipleri, tarafların mutabakatıyla daha düşük artış oranı üzerinde de anlaşabiliyor.
