Milli Mücadele yıllarında Gaziantep, yalnızca cephede değil, gizli haberleşme ve örgütlü iletişim faaliyetlerinde de önemli bir merkez oldu.
Fransız ve İngiliz işgaline karşı verilen direnişte şehir halkı, gizli örgütler, basın ve sosyal dayanışma ağları aracılığıyla haberleşmeyi sürdürdü.
Karakol Cemiyeti’nin Gizli Ağları
Milli Mücadele’nin en önemli istihbarat örgütlerinden biri olan Karakol Cemiyeti, İstanbul merkezli olarak kuruldu ve Anadolu’ya silah, cephane ile subay kaçırmada kritik rol üstlendi.
Cemiyetin oluşturduğu gizli menzil teşkilatları sayesinde mesajlar, şifreli yazışmalar ve gizli taşıma yöntemleriyle Anadolu’nun farklı bölgelerine ulaştırıldı.
Bu ağ, Gaziantep’in direnişine de dolaylı destek sağladı.
Gaziantep’te HALKIN ÖRGÜTLÜ DİRENİŞİ
Gaziantep savunmasının en dikkat çekici yönlerinden biri, halkın ortak dayanışma ruhuydu.
Panorama 25 Aralık Müzesi ve Şahinbey Milli Mücadele Müzesi’nde sergilenen tablolar, kadınlardan gençlere kadar halkın silah imalatından haberleşmeye kadar birçok alanda nasıl aktif rol üstlendiğini gözler önüne seriyor.
Yerel basın da bu süreçte büyük önem taşıdı. Gazeteler, hem şehir halkına moral veren hem de dışarıya mesaj gönderen yayınlarla ulusal dayanışmayı pekiştirdi.
Gizli Mesajlaşma Noktaları: Tekkeler Ve Semboller
Kurtuluş Savaşı yıllarında İstanbul’daki bazı tekkeler, Anadolu’ya insan ve silah geçişlerinde gizli hatlar olarak kullanıldı.
Özellikle Özbekler Tekkesi, hem lojistik hem de istihbarat desteğiyle öne çıktı. Gaziantep’te ise direniş haberlerinin kimi zaman gizli toplantılar, sembolik işaretler veya halk arasında ağızdan ağıza yayılan mesajlarla aktarıldığı biliniyor.
Gaziantep Kalesi ve çevresinde sergilenen görseller de bu örgütlü iletişimin tarihî izlerini ortaya koyuyor.
Haberleşme Ağı Direnişin Temelini Oluşturdu
Gaziantep’in direnişinde kullanılan bu yöntemler, resmi belgelerde sınırlı şekilde yer alsa da, müzelerde ve tarihî anlatımlarda açıkça görülüyor.
Şifreli mesajlar, gizli taşıma hatları, gazeteler ve tekkeler üzerinden yürütülen haberleşme ağı, şehrin direnişinde kritik rol oynadı.
