Fıstık, Türkiye’de en çok tüketilen ve ihraç edilen tarım ürünlerinden biri.
Dünya çapında büyük ilgi gören Antep fıstığı ve son yıllarda tanınırlığı artan Siirt fıstığı, üretildikleri bölgenin iklimi, toprağı ve yetiştirme koşullarına bağlı olarak birbirinden farklı özellikler taşıyor.
Şekil ve Renk farkı Var
Siirt fıstığı daha iri, dolgun ve oval yapısıyla biliniyor. Açık renkli kabuğu ve pembemsi tonlarıyla dikkat çeken bu fıstık, özellikle çerezlik olarak tercih ediliyor.
Kabuk rengi beyazımsı, iç rengi kırmızıya çalan yeşil tonlarda bulunuyor. Tatlı yapımında en çok tercih edilen tür olarak öne çıkıyor.
Besin Değerleri Farklı
Siirt fıstığı, Antep fıstığına göre daha düşük yağ oranına sahip.
Bu özelliği sayesinde kolesterole karşı daha faydalı olduğu belirtiliyor. Ayrıca kalsiyum, demir, fosfat ve potasyum bakımından daha zengin. Bu nedenle sağlıklı beslenmeye önem veren tüketiciler için öne çıkıyor.
Antep fıstığı, daha yüksek yağ oranıyla yoğun bir aroma sunuyor. Lif bakımından zengin olması sindirimi kolaylaştırıyor, tokluk hissi veriyor.
İçeriğindeki B6 vitamini, magnezyum ve fosfor sayesinde sinir sistemi ve kemik sağlığına katkıda bulunuyor.
Kullanım Alanları
Antep fıstığı, yüksek yağ oranı ve eşsiz aromasıyla baklava, katmer, dondurma ve künefe gibi geleneksel tatlıların vazgeçilmez malzemesi.
Türkiye’nin gastronomi başkenti Gaziantep, bu fıstığı işleyerek dünyanın dört bir yanına ihraç ediyor.
Siirt fıstığı ise genellikle çerezlik olarak tüketiliyor. İri ve doyurucu yapısıyla tuzlanıp kavrulmuş şekilde satışa sunuluyor, özellikle Orta Doğu ülkelerine ihracatıyla biliniyor.
Neden Pembe?
Siirt fıstığının kabuğundaki pembemsi ton, yüksek antosiyanin içeriğinden kaynaklanıyor.
Siirt’in gece–gündüz sıcaklık farkı ve mineral zengini toprak yapısı, bu pigmentin kabukta yoğunlaşmasına neden oluyor. Böylece fıstık, hem görsel hem de lezzet açısından farklı bir karakter kazanıyor.
Ekonomik Katkı
Gaziantep, Türkiye’nin toplam fıstık üretiminin yarısından fazlasını karşılayarak ülke ekonomisine büyük katkı sağlıyor. Siirt ise daha çok çerezlik pazarında söz sahibi. Her iki ürün de bulundukları illerin temel geçim kaynakları arasında yer alıyor.
Günlük Tüketim Önerisi
Uzmanlara göre günde 25–30 gram, yani bir avuç kadar Antep veya Siirt fıstığı tüketmek, sağlıklı yağ ve protein ihtiyacını karşılamak için yeterli. Ancak her iki fıstık da yüksek kalori içerdiğinden porsiyon kontrolü büyük önem taşıyor. En sağlıklı tercih, tuzsuz ve kavrulmamış olanlar.
