Sistem Ne Zaman Uygulanacak?
2024 yılı sonuna kadar yürürlüğe girmesi planlanan bu sistem, kira sözleşmelerinin kayıt altına alınmasını sağlayarak kayıtdışını azaltacak. Böylece hem kiracılar hem de ev sahipleri için daha şeffaf ve adil bir piyasa oluşacak.
Sistemin Avantajları
Dijital ortamda hazırlanan kira kontratları birçok avantaj sağlayacak. Fiziksel kontratlar yerine, dijital işlemler daha hızlı ve verimli gerçekleştirilebilecek. Kiracı ve ev sahibi arasındaki anlaşmazlıklarda, mahkemelerde bilgi ve belge akışı kolaylaşacak.
Ayrıca, bölgesel kira oranları ile vatandaşlar arasında karşılaştırma imkanı sunularak, emlakçıların fiyat manipülasyonlarının önüne geçilecek. Devletin vergi kaybının önüne geçilecek ve tüm kira değerlerini gösteren bir değer haritası oluşturulacak.
E-Kontrat Nasıl Düzenlenecek?
Yeni düzenlemeye göre, standart kira sözleşmelerindeki bilgiler ilk olarak malikler tarafından e-Devlet üzerinden girilmelidir. Kiralanan yer, kira bedeli, banka hesap bilgileri, kira süresi gibi bilgilerle birlikte sözleşme ekleri de yüklenmelidir. Bu süreçte TKGM verileri kullanılarak taşınmaz bilgileri doğrulanacak ve e-kontrat kiracının onayına sunulacak. Onaylanan sözleşme, barkodlu bir kira sözleşmesi olarak oluşturulacak.
E-Kontrat Yapılmadığında Ne Olacak?
Eğer kira sözleşmeleri e-Devlet üzerinden düzenlenmezse, idari para cezası uygulanması öngörülüyor. Ancak, başka bir hüküm konulmadığı sürece, bu sözleşmeler arasında herhangi bir fark bulunmayacak.
Kira Bedellerine Etkisi
E-Kontrat sistemi, kira bedellerinin tespitinde önemli bir rol oynayacak. Türkiye genelinde oluşturulacak kira haritası sayesinde, kiralık mülklerin bedelleri dijital olarak izlenebilecek.
Bu durum, sulh hukuk hakimlerinin kira bedellerini daha hızlı ve adil bir şekilde belirlemesine olanak tanıyacak. Ayrıca, piyasa şartlarına uygun kira bedellerinin belirlenmesini sağlayarak, haksız kira artışlarının önüne geçecek.
Sahte Sözleşmelere Son
E-Devlet entegrasyonu ile kira sözleşmelerinin kaydedilmesi, önemli bir regülasyon sağlayacak. Altın Emlak Global Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı, bu sistemin 7 milyonu aşkın kiracı için önemli bir dönüm noktası olacağını belirtti. Ayrıca, sahte imza ile yapılan kira sözleşmeleri ve usulsüz alt kiralamaların da son bulacağını ifade etti.
Kira Bedellerinin Takibi
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2023'te beyanda bulunan ev sahibi sayısını 1.8 milyon olarak açıkladı.
Bu durum, 3.7 milyon ev sahibinin asgari beyanname vermediğini ortaya koydu. Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetim Bölümü Başkanı Prof. Dr. Harun Tanrıvermiş, e-kontrat düzenlemesinin konut piyasasını daha şeffaf ve güvenilir hale getireceğini vurguladı. E-devlet üzerinden kira bedellerinin takip edileceğini belirtti.
