Emeklilik için gereken prim gün sayısının tamamlanmamış olması birçok sigortalının en büyük sorunu. Ancak bu sorunun çözümü için çeşitli borçlanma ve ihya fırsatları mevcut. Kadınlar doğum, erkekler ise askerlik hizmetinden yararlanarak eksik primlerini tamamlayabiliyor. Bunun yanı sıra belirli eğitim ve staj süreleri de borçlanma kapsamında değerlendirilebiliyor.
Kadınlara Doğum Borçlanması Fırsatı
Kadın sigortalılar, doğum yaptıktan sonra çalışmadıkları süreleri borçlanarak prim gün sayılarını artırabilir. Her bir çocuk için 2 yıl borçlanma yapılabilir ve 3 çocuk için toplamda 2.160 güne kadar prim kazanılabilir.
Doğum borçlanması sigortalı olduktan sonra dünyaya gelen çocuklar için geçerlidir. Ancak sigortalılık süresi başlamadan önce doğum yapmışsanız bu durumda da borçlanma hakkınız bulunuyor.
Evlat Edinme Durumu:
Kadın sigortalılar 2 yaşını doldurmamış bir çocuğu evlat edinmeleri halinde de doğum borçlanmasından yararlanabilir.
Ayrıca evlat edinilen çocuğu doğuran kadın da borçlanma hakkına sahiptir. Böylece hem doğum yapanlar hem de evlat edinen kadınlar emeklilik için primlerini artırma imkanına sahip olur.
Erkeklere Askerlik Borçlanması İmkanı
Erkek sigortalılar ise askerlik dönemlerini borçlanarak erken emekli olabilmektedir. Askerlik borçlanması ile 540 güne kadar prim kazanılabilir. Ayrıca askerlik hizmetini sigortalı olmadan önce yapmış olanlar borçlanma ile sigortalılık başlangıç tarihlerini geriye çekme fırsatı da elde edebilirler.
Yurt Dışında Çalışanlar İçin Borçlanma Seçenekleri
Yurt dışında çalışan Türk vatandaşları, belirli şartlarla yurt dışındaki çalışma sürelerini de borçlanarak emeklilik hesaplarına dahil edebilirler. Kadınlar 18 yaşından sonra yurt dışında geçirdikleri süreleri çalışmasalar bile borçlanabilirken erkekler için de yurt dışında yapılan askerlik süreleri borçlanma kapsamında yer alabiliyor.
Memurlar İçin Ücretsiz İzin Borçlanması
Memurlar ücretsiz izin sürelerini de daha sonra borçlanarak prim eksikliklerini giderebilirler. Bu sayede izin sürelerinde geçen zaman da emeklilik hesabına eklenebilir.
Eğitim Süreleri de Borçlanma Kapsamında
Sigortalı olmaksızın geçirilen eğitim süreleri de borçlanma imkanları arasında yer alır. Tıp fakültesi veya doktora eğitimi, avukatlık stajı, hatta yurt dışında geçirilen eğitim süreleri bile borçlanma kapsamında değerlendirilebilir. Bu durum sigortalı olmayan kişilerin eğitim dönemlerinde kazandıkları süreyi de emeklilikleri için avantaj haline getirmelerini sağlar.
Bağ-Kur'lular İçin İhya İmkanı
Bağ-Kur'lular, geçmişte prim borçları nedeniyle dondurulan hizmet sürelerini "ihya" yöntemiyle canlandırabilirler. Bu yöntemle prim borçları ödenmeden önce dondurulan süreler tekrar işler hale gelir. Ancak ihya yönteminde tüm sürelerin canlandırılması gerektiği için ihtiyaç duyulan süre kadar ödeme yapılabilirken tamamının ödenmesi gerekmektedir.
Ödemeler ve Tutarlar
Borçlanma türlerine göre ödenecek tutarlar değişiklik gösterir. Doğum ve askerlik borçlanmasında, brüt asgari ücretin yüzde 32'si kadar ödeme yapılırken, yurt dışı borçlanmasında bu oran yüzde 45'e çıkar. İhya içinse ödeme oranı yüzde 34,5'tir.
Örneğin;
1 aylık doğum veya askerlik borçlanması için 8.321 TL,
Yurt dışı borçlanması için 11.702 TL,
İhya için ise 8.971 TL
ödenmesi gerekmektedir.
