2024 yılında emekli olanlarla 2025’te emekli olanlar arasında yüzde 30’lara varan maaş farkı oluşması, emekliliği yaklaşan birçok kişide “Dilekçemi bu yıl mı vermeliyim, yoksa 2026’ya mı bırakmalıyım?” sorusunu gündeme taşıdı. Hürriyet yazarı Noyan Doğan, köşesinde bu sorulara ilişkin merak edilen detayları kaleme aldı.
Emekli maaşı hangi kriterlere göre hesaplanıyor?
Emekli maaşı hesaplamasında, sigortalının ilk işe giriş tarihine göre üç farklı dönem esas alınıyor: 2000 yılı öncesi, 2000–2008 arası ve 2008 sonrası. Prim gün sayısı, ortalama kazanç, enflasyon oranı, büyüme hızı, aylık bağlama oranı ve gösterge rakamı bu hesaplamada belirleyici oluyor.
2000 yılı öncesi sigorta girişi olanlarda yıllık ortalama kazanç üzerinden gösterge rakamı belirlenirken, aylık bağlama oranının yüzde 60’ı ve katsayı olarak 12.000 esas alınıyor.
2000–2008 arasında sigortalı olanlar için gösterge yerine güncelleme katsayısı kullanılıyor; emeklilikten bir önceki yılın TÜFE oranı ve büyüme hızı hesaplamaya dahil ediliyor.
2008 sonrası sigortalılarda ise TÜFE’nin yüzde 100’ü ve büyüme hızının yüzde 30’u esas alınarak güncelleme katsayısı üzerinden maaş belirleniyor.
2025’te emekli olacakları ne bekliyor?
2025 yılında emekli olacaklar için maaş hesabında, 2024 yılı enflasyonu ile GSYH büyüme hızının yüzde 30’u dikkate alınacak. Bu verilerle oluşan güncelleme katsayısı yaklaşık 1,4543 olacak.
Bunun yanı sıra, 2025 Ocak ayında yapılan yüzde 15,75’lik ve Temmuz ayında uygulanacak yüzde 16,67’lik zamlar da maaşa eklenecek. Böylece 2025 yılı için toplam emekli maaşı artışı yaklaşık yüzde 35 seviyesinde gerçekleşmiş olacak.
Emeklilik 2026’ya ertelenirse ne değişir?
Emekliliğin 2026 yılına bırakılması halinde, 2025 yılında yapılan Ocak ve Temmuz zamları maaş hesabına dahil edilmeyecek. Bu durumda yalnızca 2025 yılına ait enflasyon ve büyüme verileri esas alınacak.
2025 yılı için enflasyonun yüzde 31 civarında, büyümenin ise yüzde 3,3 seviyelerinde gerçekleşmesi bekleniyor.
Büyüme oranının biraz daha yukarı çıkması ihtimali bulunsa da bunun emekli maaşına etkisinin sınırlı olacağı belirtiliyor. Buna göre 2025 yılına ait güncelleme katsayısının yüzde 32–33 bandında oluşması öngörülüyor. 2026 Ocak ayında yapılacak maaş zammının ise yüzde 12–14 aralığında olması bekleniyor.
Büyük maaş farkı tekrar yaşanır mı?
Yapılan hesaplamalar, 2025 yılında emekli olmanın 2026’ya göre bir miktar daha avantajlı olabileceğini gösteriyor. Ancak 2024 ile 2025 arasında yaşanan yüksek maaş farkının benzerinin yeniden oluşmasının mümkün olmadığı vurgulanıyor.
Uzman değerlendirmelerine göre, emeklilik şartlarını tamamlamış ve yüksek maaş almayan kişilerin emekliliği ertelemelerinin büyük bir kazanç sağlaması beklenmiyor.
Buna karşılık, yüksek gelirle çalışan ve primleri tavandan yatanların, ileride bağlanacak maaşı artırmak amacıyla bir süre daha çalışmayı tercih edebileceği ifade ediliyor.
