Kira sözleşmelerinde en çok karşılaşılan sorunlardan biri, masrafların hangi tarafa ait olduğuna dair belirsizlikler oluyor. Uzmanlar, hem kiracıların hem de ev sahiplerinin sık yaptığı bazı uygulamaların hukuka uygun olmadığını vurguluyor.
Kiracının ödemekle yükümlü olduğu giderler kanunda net şekilde belirtilmiş olmasına rağmen, bazı ev sahipleri bu sınırları aşarak haksız taleplerde bulunabiliyor. Kiracılar ise çoğunlukla bu taleplerin doğruluğunu sorgulamadan ödeme yapabiliyor.
Kiracının Üstlenmesi Gereken Giderler
Kanuna göre kiracı tarafından karşılanması gereken temel masraflar şunlardır:
Elektrik, su, doğalgaz faturaları: Tüketim kiracıya ait olduğu için bu faturalar doğrudan kiracının sorumluluğundadır.
Aidatın hizmet bölümü: Güvenlik, temizlik, kapıcı ve ortak alan elektrik giderleri gibi hizmet kalemleri kiracının ödemesi gereken harcamalar arasında yer alır.
Küçük onarımlar: Kullanım nedeniyle oluşan priz, musluk, ampul, duş başlığı gibi küçük tamiratlar kiracı tarafından yapılmalıdır.
Kiracının kusurundan kaynaklanan zararlar: Cam kırılması, zemin çizilmesi gibi hasarlar kiracıya aittir.
Ancak, bazı ev sahipleri bu liste dışındaki ve yasalarca kiracının ödemek zorunda olmadığı masrafları talep ederek yasalara aykırı davranıyor.
Ev Sahibinin Karşılaması Gereken Giderler
Kiracı tarafından ödenmemesi gereken ve doğrudan ev sahibine ait masraflar ise şunlardır:
Binanın dış cephe mantolaması ve yenileme çalışmaları
Çatı tamiratları ve izolasyon çalışmaları
Asansörün tamamen yenilenmesi
Kalorifer kazanı ya da bina genelindeki tesisat arızaları
Büyük çaplı yapı tamiratları ve demirbaş değişimleri
Bu tür büyük onarımlar, Türk Borçlar Kanunu’na göre ev sahibinin sorumluluğundadır ve kiracıdan talep edilmesi yasal değildir.
Depozito Ve Sözleşme Hususlarına Dikkat
Ev sahibinin zararını karşılamak için talep ettiği depozito, sadece yazılı kira sözleşmesinde yer alıyorsa geçerlidir.
Sözleşmede belirtilmeyen veya açıkça kiracıya yüklenmeyen giderlerin tahsil edilmesi hukuken geçersiz sayılabilir. Bu nedenle tarafların sözleşme yaparken tüm masrafları açık ve net şekilde tanımlaması gerekir.
Aidat Giderlerinde Yaygın Hatalar
Aidat ödemeleri de sıkça karışıklığa yol açmaktadır. Dikkat edilmesi gereken önemli ayrımlar şunlardır:
Kiracının ödemesi gereken aidat kalemleri: Temizlik, güvenlik, sosyal tesis kullanımı, site içi servis hizmetleri.
Ev sahibinin üstlenmesi gereken giderler: Asansör yenileme, bina dış cephe tadilatı, jeneratör alımı gibi büyük ölçekli harcamalar.
Eğer aidatın içinde bu tür yüksek maliyetli yatırım kalemleri varsa, bunların kiracıdan tahsil edilmesi yasal değildir.
Uzmanlardan Önemli Uyarı
Gayrimenkul hukuku uzmanları, bu konudaki belirsizliklerin son yıllarda pek çok davaya sebep olduğunu vurguluyor. Özellikle kira sözleşmelerinde detayların eksik olması, taraflar arasında ciddi uyuşmazlıklara yol açıyor.
Uzmanların tavsiyesi şu şekildedir: “Aidatın hangi kısmının kiracıya ait olduğu açıkça yazılmalıdır. Ayrıca yazılı onay olmadan ek masraflar kiracıya yüklenemez.”
Haksız Ödenen Giderler Geri Talep Edilebilir
Kiracılar, bilgi eksikliği nedeniyle yıllarca fazladan ödediği bazı masrafları hukuki yollarla geri alabilir. Bu yüzden hem ev sahiplerinin hem de kiracıların mevzuat hakkında bilinçlenmesi büyük önem taşımaktadır.
