Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), vefat eden sigortalı kişilerin yakınlarına ölüm aylığı bağlamaya devam ediyor.
Ancak ölüm aylığından yararlanmak için yalnızca hak sahibi olmak yetmiyor; SGK’ya zamanında başvurmak da büyük önem taşıyor.
Yapılan düzenlemeye göre ölüm aylığı, şartlar sağlandığı takdirde 5 yıla kadar geriye dönük olarak talep edilebiliyor.
Fakat bu sürenin dışında kalan dönemler için hak kaybı yaşanıyor.
Ölüm Aylığı Almak İçin En Temel Şart: Prim Gün Sayısı
Cem Kılıç’ın Milliyet.com.tr’de yer alan yazısına göre, bir kişinin ölümünün ardından geride kalanlara ölüm aylığı bağlanabilmesi için, sigortalının belirli bir süre sosyal güvenlik primi ödemiş olması gerekiyor.
SGK mevzuatına göre; vefat eden kişinin en az 5 yıl prim ödemesi şartıyla geride kalan eş ve çocuklarına ölüm aylığı bağlanabiliyor.
Eğer ölen kişi 4/a’lı (eski adıyla SSK'lı) ise, borçlanma süreleri hariç olmak üzere en az 5 yıldır sigortalı olup toplamda 900 gün prim ödemiş olması yeterli sayılıyor. Ancak bu koşulları sağlamayan kişilerin yakınlarına aylık bağlanmıyor.
Kimler Yararlanabiliyor? Eş, Çocuk, Anne-Baba...
Ölüm aylığı, vefat eden sigortalının eşi, çocukları ve gerekli şartları taşıyan anne-babasına bağlanabiliyor.
Eşlerin çalışıyor olması ya da kendi emeklilik maaşı alıyor olmaları, ölüm aylığına engel teşkil etmiyor. Bu kapsamda eşini kaybeden kadınlar kadar erkekler de ölüm aylığı alabiliyor. Eş yeniden evlenmediği sürece bu haktan yararlanmayı sürdürebiliyor.
Ancak ikinci evlilik yapıldığında ölüm aylığı kesiliyor. İkinci evliliğin ardından eş tekrar vefat ederse, yalnızca bir eşten gelen aylık tercih edilebiliyor; iki maaş birden alınamıyor.
Kız Çocukları Yaş Şartı Olmadan Aylık Alabiliyor
Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanmasında yaş şartı aranmıyor. Evli olmamaları yeterli görülüyor. Ancak evlilik durumunda aylık kesiliyor.
Boşanma halinde hak yeniden doğuyor. Fakat evlenirken “çeyiz yardımı” adı altında toplu ödeme alan kız çocukları, boşanır boşanmaz yeniden aylık almaya başlayamıyor.
Erkek çocuklarda ise yaş sınırı devreye giriyor. 18 yaşına kadar ölüm aylığı alabilen erkek çocuklar, ortaöğretimde okuyorlarsa 20 yaşına kadar, yükseköğretim görüyorsa en fazla 25 yaşına kadar bu haktan yararlanabiliyor.
Başvuru Olmazsa Aylık da Bağlanmaz
Ölüm aylığı alabilmek için yalnızca hak sahibi olmak yetmiyor; aynı zamanda SGK’ya yazılı olarak başvuruda bulunmak gerekiyor. Aylık bağlama işlemi otomatik olarak yapılmıyor.
Gerekli şartlar sağlandığı halde kuruma başvurmayan kişilere ödeme yapılmıyor. Bu nedenle özellikle eşini kaybeden erkeklerin hak sahibi olup olmadıklarını değerlendirmeleri ve SGK’ya resmi başvurularını yapmaları hayati önem taşıyor. Aksi halde, zaman aşımı nedeniyle geçmişe dönük haklar kaybedilebiliyor.
